Belgische Sahelstrategie toegepast via geïntegreerde aanpak in Niger: Defensie, Ontwikkelingssamenwerking en Diplomatie werken samen voor veiligheid en stabiliteit

Vandaag en morgen brengen Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez, Minister van Defensie Ludivine Dedonder en de directeur sub-Sahara Afrika van de FOD Buitenlandse Zaken, Philippe Bronchain – als vertegenwoordiger van Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib die in extremis in Brussel was weerhouden – een werkbezoek aan Niger, om er een pilootproject van de unieke geïntegreerde aanpak – diplomatie, development en defensie - van België te officialiseren. Met deze holistische horizontale aanpak wil België de Nigerese overheid en bevolking ondersteunen in het creëren van meer veiligheid en sociaal-economische stabiliteit in de Sahel-regio, die getroffen wordt door terrorisme en de gevolgen van de klimaatverandering. De Sahel is, samen met de regio Grote Meren, een prioritair actiedomein van het Belgisch buitenlands beleid en past ook in de Nationale Veiligheidsstrategie van België.

Niger is al jaren een partnerland van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking en Defensie. Het land, en bij uitbreiding de hele Sahel-regio, wordt getroffen door droogte ten gevolge van de klimaatverandering, alsook extremistische groeperingen en terroristische aanslagen, onder meer van Boko Haram, Al-Qaeda en Islamitische Staat (IS). Beide fenomenen zorgen voor onzekerheid bij de lokale bevolking, met migratiestromen tot gevolg en een impact op de stabiliteit en sociaaleconomische groei en ontwikkeling van het land.

Defence - Diplomacy - Development

In het kader van de bilaterale samenwerking ondersteunt België al meerdere jaren de overheid en bevolking in Niger om er de stabiliteit te vrijwaren. De geïntegreerde Belgische aanpak – uniek in de regio – zet tegelijk in op drie complementaire assen: Diplomacy effent het terrein en bemiddelt het kader, Defence zorgt voor een veilige omgeving, waarbinnen Development projecten kan uitvoeren inzake sociaal-economische stabiliteit of humanitaire hulp kan bieden. Ook de Nigerese overheid past een geïntegreerd beleid toe om deze uitdagingen aan te pakken.

Torodi, een rurale gemeenschap tussen de hoofdstad Niamey en de grens met Burkina Faso, is een van de getroffen regio’s. België zet er een pilootproject op waarbij de drie departementen samenwerken met het oog op stabilisering en verdere groei van Niger.

Zo werkt Defensie samen met het Nigerese leger en politie aan opleidingen en coaching om een zowel stabielere als veiligere omgeving te creëren. Ontwikkelingssamenwerking zorgt voor meer sociale cohesie en vertrouwen onder de bevolking, terwijl het diplomatieke luik instaat voor de coördinatie tussen de verschillende (inter)nationale beleidsniveaus. Doel is de ondersteuning van sociaaleconomische groei en stabiliteit voor de regio en haar bevolking.

Het Belgische ontwikkelingsagentschap Enabel werkt nauw samen met de lokale overheden in Torodi om er sociale voorzieningen, zoals onderwijs en gezondheidszorg, op te zetten en opportuniteiten voor economische activiteiten te creëren, zoals de productie en verkoop van groenten en vee. Defensie voorziet in trainingen, materiaal en de bouw van commandoposten voor de lokale politie en het Nigerese leger. Dat laat hen toe zichtbaar aanwezig te zijn en te blijven. De Belgische diplomatie heeft een bevoorrechte relatie met de centrale overheden in Niamey, helpt met de coördinatie tussen de hoofdstad en de lokale overheden en heeft ook een vormingsprogramma afgewerkt met leidinggevende vrouwen in de Nigerese administratie, in samenwerking met het Egmontinstituut.

België werkt vooral achter de schermen, om het vertrouwen van de bevolking en de Nigerese overheid maximaal te herstellen.

Groeipotentieel

De erg jonge Nigerese bevolking heeft een enorm potentieel, het land kent een succesvolle democratische transitie en een sterke economische groei. Die positieve tendensen moeten versterkt worden, dus blijft het belangrijk de stabiliteit en weerbaarheid Niger te ondersteunen.

“Niger is en blijft een belangrijke partner van België. We kunnen het ons niet veroorloven ons terug te trekken als het moeilijk wordt. Het is trouwens naïef om te denken dat de toenemende onveiligheid daar geen impact zal hebben op ons hier in Europa en in België. Eerder was IS ook het probleem van het Midden-Oosten, en van de VS. Maar dat weerhield de terreurorganisatie er niet van aanslagen te plegen in Europa. Sommige problemen lijken altijd ver weg. Totdat ze ineens op je stoep staan,” waarschuwt minister Gennez.

Het is een sterk signaal dat de Belgische ministers samen op missie zijn in sub-Sahara Afrika. Tijdens het bezoek aan Niger zullen ze ontvangen worden door President Mohamed Bazoum en ook bilateraal overleg plegen met hun respectievelijke ambtsgenoten. Verder zullen ze, ook op het terrein, in gesprek gaan met lokale organisaties die kunnen getuigen over de ontwikkelingsprogramma’s, de impact van de veiligheidssituatie, en over het uitrollen van de geïntegreerde Sahel-strategie. Tot slot is er ook een overdracht van militair materieel voorzien aan de Nigerese autoriteiten in het kader van de militaire samenwerking.