Qui sommes-nous ?

Communicatie

Waarom een communicatiestrategie? Communiceren over het beleid is een taak van elke overheid. DGD is de belangrijkste administratie in België voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking (BOS) en speelt een centrale rol op beleidsvlak en in de besteding van de middelen. Zoals elke overheid heeft DGD de plicht de burger hierover te informeren. De middelen zijn immers niet onaanzienlijk: in 2010 werd 2,2 miljard euro door de Belgische overheid aan ontwikkelingshulp besteed, waarvan 1,3 miljard euro beheerd door DGD.

Comprehensive Approach

België heeft de laatste jaren reeds stappen gezet om invulling te geven aan de 3D-benadering (Diplomacy, Development, Defence), later verder ontwikkeld tot 3DLO ('Law and Order/ Rule of Law (RoL). Het doel was daarbij te komen tot een coherent en doeltreffend buitenlands beleid dat in staat is om antwoorden te bieden op de complexe en steeds wijzigende uitdagingen die zich stellen op internationaal vlak.

De Comprehensive Approach gaat een stap verder en sluit aan bij soortgelijke ontwikkelingen op internationaal vlak, met name in Europees verband. Centraal in de strategienota staat het belang van permanente dialoog, toetsing en bijsturing van de Belgische houding tegenover specifieke landen, regio’s en thema’s. Doelstelling is om met alle betrokken departementen samen de overkoepelende prioriteiten te bepalen en de onderlinge inzet af te stemmen. De nieuwe strategienota bepaalt het kader waarbinnen dit moet gebeuren en de methodologie, via een Stuurgroep en diverse Task Forces.

De Comprehensive Approach is geen doel op zich, maar een werkmethode ter versterking van het Belgisch buitenlands beleid.

COVID-19

Deze nota wil een maximale coherentie stimuleren tussen de verschillende actoren en de financiering van de Belgische ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp rond het antwoord op de gezondheidsgevolgen van de COVID-19-crisis op korte, middellange en lange termijn.

Vier strategische prioriteiten worden ondersteund door de Belgische ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp voor de respons van de gezondheidssector:

1. Reageren op de noodsituatie op gezondheidsgebied: het redden van levens, het verminderen van lijden, het inspelen op specifieke noden, het bijstaan van actoren en lokale overheden in hun respons op een flexibele manier, doch in overeenstemming met de gecoördineerde inspanning
2. Ondersteuning van de gezondheidszorgsystemen
3. Investeren in onderzoek om de respons op COVID-19 te begeleiden / te ondersteunen (vaccins, versnelde diagnosetests, operationeel onderzoek op het gebied van volksgezondheid)
4. Ondersteuning van internationale (inter-donor) en multi-stakeholder coördinatie op mondiaal en lokaal niveau.

In de nota worden voor elk van de vier prioriteiten aandachtspunten en uitvoeringsmogelijkheden voorgesteld.

Deze nota beoogt een maximale coherentie te stimuleren tussen de verschillende actoren en financieringen van de Belgische samenwerking en humanitaire hulp ten aanzien van de korte, middellange en lange termijn respons op de gevolgen van de COVID-19-crisis op sociaal-economisch gebied. De respons inzake gezondheid wordt behandeld in een afzonderlijke nota.

Digital for Development (D4D)

Deze nota bevat het strategisch beleid inzake ‘Digital for Development’ (D4D - Digitalisering voor Ontwikkeling) voor de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. Het beschrijft de visie en de strategische prioriteiten van het beleid, hoe die uitgevoerd kunnen worden, welke partnerschappen aangegaan of versterkt moeten worden, en hoe het beleid strategisch beheerd zal worden. Het maakt deel uit van de globale benadering van het Belgische ontwikkelingsbeleid en moet gerealiseerd worden door samenwerking tussen de verschillende lokale, Belgische en internationale ontwikkelingsactoren.

Fragiele situaties

Deze strategienota over fragiele situaties verstrekt nadere toelichting over dit begrip en reikt de actoren van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking instrumenten aan voor een passende en specifieke benadering, die “fragiliteitsbenadering” wordt genoemd.

Gender

De Belgische Ontwikkelingssamenwerking bevordert de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en ziet de gendergelijkheid als een vast onderdeel van haar dagelijks werk. Daarom draagt ze bij tot de realisatie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) ten voordele van de mannen én de vrouwen.
Deze strategienota zet de prioritaire krachtlijnen uit voor de interventies van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking in het domein gendergelijkheid.

Gezondheidszorg

Een brede en multisectorale benadering van duurzame ontwikkeling, met gezondheid als een cruciale factor, staat centraal in het beleid van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. Gezondheid is een toestand van volkomen welzijn, zowel lichamelijk als psychisch en sociaal. Het is niet enkel de afwezigheid van ziekte of gebrek (WHO, 1946). Toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg is daarbij een onvervreemdbaar recht en een essentieel element in de strijd tegen de armoede en de ongelijkheid. De verbetering van de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten is een integraal onderdeel van het Belgische ontwikkelingssamenwerkingsbeleid

Humanitaire hulp

Deze nota zet de Belgische strategie voor humanitaire hulp voor de volgende jaren uiteen. De nota werd opgesteld met inachtneming van de humanitaire beginselen van menselijkheid, onpartijdigheid, neutraliteit en onafhankelijkheid. De strategie schetst op welke wijze België zijn steentje wil bijdragen tot de internationale humanitaire respons op de vele natuurrampen en conflicten die almaar complexer worden. Bovendien is het de bedoeling de doeltreffendheid van de Belgische humanitaire hulp te verbeteren.

Kinderrechten

De basis voor deze thematische beleidsnota was de analyse van het IVRK (‘Internationaal Verdrag betreffende de Rechten van het Kind’ in 1989 goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties) en de lessen getrokken uit de ervaring op het terrein, zowel betreffende de bilaterale directe samenwerking in de vijf concentratiesectoren, als de bilaterale indirecte samenwerking met de andere actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Door enerzijds het IVRK te analyseren en anderzijds lessen te trekken uit de praktijkervaring van vele actoren, tracht deze nota meer rekening te houden met de kinderrechten in de identificatie, de uitvoering en het opvolgen van de coöperatieactiviteiten.

Landbouw en voedselzekerheid

Deze strategienota is toegespitst op de strategische krachtlijnen van de Belgische samenwerking op het gebied van landbouw en voedselzekerheid. België heeft tot doel de voedselzekerheid te verbeteren en een bijdrage te leveren tot duurzame economische groei die waardig werk creëert in rurale gebieden.

Leefmilieu

De milieuproblematiek is sterk verweven met de agenda voor ontwikkeling. Een gezonde leefomgeving vormt de basis voor het welzijn en het welbevinden van de mens. De uitdagingen voor deze strategienota: het aftasten van thematische en geografische aandachtspunten en gevoeligheden, het correct inschatten van institutionele omstandigheden, capaciteiten en beleidsverschillen in de partnerlanden, de tijd die nodig is om tot een consensus te komen tussen de verschillende milieuactoren, zeker als het gaat over Belgische prioriteiten, en de noodzaak van beleidscoherentie voor ontwikkeling door het afwegen van bestaande prioriteiten in andere, reeds bestaande Belgische strategienota’s, instellingen en beleidsdomeinen.

Middeninkomen landen - Middle Income Countries (MICs)

Vele donoren, ook België en de Europese Unie, stellen zich deze vragen: hebben Middeninkomen landen (Middle Income Countries of MICs) andere ontwikkelingsnoden en -mogelijkheden dan Laaginkomenlanden (Low Income Countries of LICs)? Hoe kan een donor een toegevoegde waarde betekenen voor het ontwikkelingsproces van MICs? Deze nota wil een antwoord bieden op die vragen.

Migratie als hefboom voor duurzame ontwikkeling

De strategienota migratie en ontwikkeling definieert op welke manier de Belgische ontwikkelingssamenwerking de uitdagingen gelinkt aan migratie, mobiliteit en gedwongen verplaatsing wil aanpakken om ervoor te zorgen dat migratie een hefboom wordt voor duurzame ontwikkeling, en dat zowel voor de migranten zelf, als voor de gemeenschappen die hen ontvangen.

Daarvoor zal de Belgische ontwikkelingssamenwerking, samen met actoren en belanghebbenden werken rond 4 strategische doelstellingen:

1. Het goed beheer van migratie ondersteunen en promoten op alle niveaus (internationaal, nationaal, regionaal en lokaal) en door verschillende actoren
2. Een publiek debat stimuleren over het verband tussen migratie en ontwikkeling
3. De bescherming en naleving van de mensenrechten bevorderen, net zoals het welzijn en de veerkracht van migranten, vluchtelingen en de gastgemeenschappen
4. Het potentieel van migratie voor duurzame ontwikkeling benutten en bevorderen

Deze strategische doelstellingen worden in de nota verder onderverdeeld in prioritaire resultaatsgebieden voor toekomstige acties rond migratie en ontwikkeling. Actieplannen van de DGD, de actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking en andere stakeholders zullen de doelstellingen vertalen in concrete operationele activiteiten en resultaten. Deze zullen als basis dienen voor de jaarlijkse opvolging en evaluatie van de uitvoering van de strategienota in een gezamenlijk platform dat alle belanghebbenden zal samen brengen.

Multilaterale samenwerking

Deze nota schetst een gedetailleerd beeld van het beleid dat België voert op het gebied van multilaterale ontwikkelingssamenwerking. De multilaterale hulp wordt verstrekt via de Verenigde Naties, de Europese Unie en de internationale financiële instellingen en is de laatste jaren alsmaar toegenomen. Een belangrijk deel van het budget van ontwikkelingssamenwerking wordt besteed aan multilaterale hulp.

Onderwijs

In deze nota worden de visie, de leidende principes en de prioriteiten van de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) voor de onderwijssector voorgesteld. Om de hulp niet teveel te spreiden en ommaximale resultaten te kunnen behalen, zijn de inspanningen van DGD toegespitst op twee subsectoren van het onderwijs, te weten het basisonderwijs en het technisch en beroepsonderwijs. Deze keuze is ingegeven door de vaststelling dat deze twee subsectoren een belangrijke hefboom zijn voor het bevorderen van gelijke kansen en het bestrijden van armoede.

Ontwikkelingsresultaten

Deze nota beschrijft een globaal kader voor het gebruik van informatie over ontwikkelingsresultaten. De nota vertrekt van de visie dat alle betrokken actoren willen weten wat werkt en wat niet zodat de gewenste ontwikkelingsresultaten bereikt worden met de toekomstige uitgaven. De DGD engageert zich om samen met de actoren van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking rekenschap af te leggen over behaalde resultaten en hier transparant over te communiceren.

Steun aan de privésector

Deze nota bepaalt de algemene strategie van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking op het vlak van steun aan de privésector in ontwikkelingslanden met het oog op de verwezenlijking van een duurzame, menselijke ontwikkeling. Voor de Belgische Ontwikkelingssamenwerking komt het er nu op aan om haar strategie ter ondersteuning van de privésector in ontwikkelingslanden in termen van doelstellingen, instrumenten en programma’s te verduidelijken en te specifiëren, maar ook in termen van basisprincipes die gerespecteerd en bevorderd moeten worden.

Veiligheidssector

Deze nota beschrijft het kader voor interventies van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in de veiligheidssector, met inbegrip van de justitiesector. De Belgische ontwikkelingssamenwerking heeft sinds de jaren ‘90 uitgebreide expertise opgedaan in de veiligheids- en justitiesector en wenst hier verder op te bouwen.

Water

Deze beleidsnota is enkel beschikbaar in het Engels.

Waardig Werk en Sociale Bescherming

De strategische nota Waardig Werk (2024) zet de krijtlijnen uit voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Deze zijn enerzijds geformuleerd voor het politieke niveau, in internationale en nationale fora en anderzijds voor de interventies die gefinancierd zijn op basis van de 4 pijlers van Waardig Werk: Werkgelegenheid, Sociale Bescherming, Sociale Dialoog, Rechten en Normen. Daarnaast heeft de Belgische ontwikkelingssamenwerking beslist om zich te concentreren op 1 van deze 4 pijlers: Sociale Bescherming. Daarom heeft ze een specifieke beleidsnota over sociale bescherming (2021) ontwikkeld. Hierin worden de basisprincipes van de Belgische ontwikkelingssamenwerking uiteengezet, evenals algemene richtlijnen en meer specifieke richtlijnen gebaseerd op de pijlers van sociale bescherming.

Wereldburgerschapseducatie in België

Wereldburgerschapseducatie (WBE) is een integraal onderdeel van internationale samenwerking: het streeft naar duurzame menselijke ontwikkeling, het uitroeien van armoede en uitsluiting en het verminderen van ongelijkheid. Het is een van de pijlers van internationale samenwerking vanwege haar strategische positie, die een aanvulling vormt op de meeste internationale samenwerkingsinitiatieven door zich op andere doelgroepen (de Belgische bevolking) te richten en andere methoden te gebruiken. WBE is ook transversaal, omdat het betrekking heeft op alle thema’s, sectoren en geografische gebieden. 

WBE, een kritische en transformerende vorm van educatie, is van essentieel belang voor de internationale samenwerking omdat zij burgers in staat stelt om de uitdagingen rond ongelijkheid, extreme armoede, onrechtvaardigheid, migratie, diverse maatschappelijke crisissen, mondiale geopolitiek en internationale betrekkingen te begrijpen, zowel in hun huidige als historische dimensie. WBE moedigt hen individueel, maar vooral collectief, aan om duurzame, innovatieve, solidaire en sociaal rechtvaardige oplossingen te ontwikkelen, door te geven en eraan deel te nemen. Deze worden ingevoerd voor het welzijn van allen, niet ten nadele van bepaalde bevolkingsgroepen of andere levende wezens. WBE bevordert een mondiale civiele samenleving die wordt gemobiliseerd om de grote uitdagingen van onze tijd aan te gaan, voor internationale samenwerking en verder (coherentie van het beleid ten gunste van ontwikkeling).