Allereerste energieneutrale Belgische ambassade in Marokko

Het Nationaal Klimaat- en Energieplan van ons land stelt dat elke overheidsdienst inspanningen moet leveren om zijn ‘koolstofafdruk’ zo klein mogelijk te maken. Vandaar dat de FOD Buitenlandse Zaken er al een tiental jaar werk van maakt om zijn ambassadegebouwen te verduurzamen.

In Kinshasa (DR Congo) werd al een geavanceerde nieuwbouw opgeleverd. De nieuwe ambassade was er het eerste passief gebouw in Sub-Sahara-Afrika en verbruikt dus weinig (externe) energie. Het pand in Rabat gaat echter een stap verder. Dat werd de allereerste energieneutrale ambassade van België. Het gebouw produceert alle nodige energie zelf en kan dus volledig off grid (los van het net) functioneren.

De nieuwe behuizing in Rabat omvat zowel kantoren als ontvangstruimtes. Voor de structuur lieten de ontwerpers zich inspireren door de traditionele Marokkaanse ‘riad’: een paleis of stadsvilla met een centrale patio of binnentuin, waar het koel toeven is. Ze maakten er wel een heel moderne versie van: een kubistische vorm plooit zich rond de centrale patio terwijl de zijgevel zich verheft (zie foto’s en video). De gevels zijn voorzien van verticale zonneschermen, wat bijdraagt aan de esthetiek van het project.

Een speciaal softwareprogramma - PHPP of Passive House Planning Package – berekende hoe isolatie, luchtdichtheid, zonnewering en beglazing optimaal ingezet kunnen worden. Het resultaat is een geavanceerde constructie met stevige isolatie en een ideale inplanting ten opzichte van de zon. Alle toestellen hebben een A+++-label, zonnepanelen produceren elektriciteit en zo meer.

Overigens, niet alleen energiezuinigheid was een aandachtspunt. Zo werd bij voorkeur lokaal materiaal gebruikt met een lage koolstofafdruk. Er werd ook in rekening gebracht hoeveel energie er verbruikt werd bij de bouw van machines. Kortom, het totaalplaatje gaf de doorslag!

Uiteindelijk verkreeg het gebouw een energieneutraal BREEAM-certificaat. Deze Building Research Establishment Environmental Assessment Methodology is wereldwijd toonaangevend qua duurzame bouw. In de toekomst willen we het ambassadegebouw zelfs energie laten produceren, waarbij het surplus op batterijen wordt opgeslagen. Ook dat zou een wereldpremière zijn!

De werken begonnen op 12 november 2018 met de afbraak van een bestaande villa. Ondertussen heeft het diplomatiek personeel zich in de nieuwe ambassade geïnstalleerd. De verhuis kaderde in een herstructurering van ons postennetwerk in Marokko. Het consulaat in Tanger was al een tijdje gesloten, dit jaar volgde de sluiting van het consulaat-generaal in Casablanca. Al ons diplomatiek personeel in Marokko is momenteel in Rabat gecentraliseerd. Het team van het Belgisch ontwikkelingsagentschap en de federale diensten van de verbindingsofficier van de politie, van de magistratuur en de defensieattaché nemen ook hun intrek in het gebouw.

Ook bij oudere ambassades met vaak esthetische en cultuur-historische waarde laat onze FOD zich niet onbetuigd. Zo wordt de compound in Delhi zelfvoorzienend met zonnepanelen. En de post in Atlanta krijgt sterk isolerend glas. De weg naar een klimaatneutralere wereld is definitief ingeslagen.