België ondersteunt vrijheid van media in Jordanië

Onze ambassade in Amman (Jordanië) nam actief deel aan een conferentie die zich boog over de toekomst van de klassieke media in een regio waarin de vrijheid van de media steeds meer ingeperkt wordt. Opvallende aanwezigen waren de Belgische journalisten Florence Hainaut en Guylaine Germain.

Al sinds 1998 zet de Jordaanse ngo Center for Defending Freedom of Journalists (CDFJ) zich in voor de persvrijheid in Jordanië en de Arabischsprekende regio, waar de deze onder druk staat. CDFJ biedt journalisten juridische steun en bescherming en komt op voor een juridische, politieke en culturele omgeving waarin de media vrij kunnen gedijen. De ngo probeert ook de kwaliteit van de journalistiek te bevorderen met de mensenrechten en de realisering van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het achterhoofd.

Het journalistieke landschap is ook sterk veranderd. De opkomst van sociale media leidde tot de groeiende macht van influencers en de vlottere verspreiding van desinformatie en haatspraak terwijl klassieke media hun advertentie-inkomsten en verkoop zagen dalen. Ook nieuwe technologieën zoals artificiële intelligentie kunnen de journalistiek drastisch wijzigen.

Ruim 300 deelnemers

Daarom organiseerde CDFJ in september 2023 in Amman (Jordanië) een conferentie – Future of Media & Communications Forum – om zich te buigen over de toekomst van de klassieke media. De ruim 300 deelnemers kwamen niet alleen uit de klassieke en sociale media (Al Jazeera, New York Times, META…) maar ook uit de civiele samenleving van de Arabischsprekende regio. Ook internationale organisaties zoals UNESCO, OESO en Human Rights Watch tekenden present.

Onze ambassade in Amman schaarde zich eveneens achter deze conferentie, met steun van onze FOD en Wallonie-Bruxelles International. Ons land draagt immers de mensenrechten, de vrijheid van meningsuiting en de vrijwaring van de rol van de media hoog in het vaandel. Met dat voor ogen (co-)organiseerde onze ambassade diverse side events en debatten met focus op vrouwelijke journalisten.

#Salepute

Zo nodigde onze ambassade de Belgische journaliste en documentairemaakster Florence Hainaut uit om op een workshop te spreken over cyberpesterij voor een 30-tal andere -vrouwelijke journalisten. Na een presentatie van trends - in Europa en in de regio - was de workshop vooral gericht op uitwisseling, binnen een veilige ruimte, over ervaringen, gevolgen, preventiemiddelen en houdingen in het licht van dat globaal fenomeen.

De vertoning op de residentie van haar documentaire #Salepute (mede geregisseerd met Myriam Leroy) – over cyberpesterij van vrouwen – leidde tot een boeiend debat. Onder de 80-tal genodigden waren er onder andere journalisten en vrouwenrechtenverdedigers uit de regio, naast vertegenwoordigers van andere ambassades en internationale organisaties. Hadeel Abdel Aziz – een vooraanstaande mensenrechtenverdedigster in Jordanië – modereerde de discussie.

In haar interventie op de conferentie zelf had Hainaut het over de nefaste tendens die klassieke media vertonen om het haatdiscours - dat op sociale media al de wind in de zeilen heeft dankzij de algoritmen en gebrekkige moderering – achterna te hollen om hun lezerspubliek te vergroten. Ze ging ook in op de risico’s die (vrouwelijke) journalisten lopen wanneer ze zich blootstellen op sociale media.

Vrouwen en gemarginaliseerde groepen

Een andere Belgische deelneemster was Guylaine Germain. Zij is coördinator van het programma Gelijkheid/Diversiteit van de Association des Journalistes Professionnels (AJP), de Franstalige tegenhanger van de Vlaamse Vereniging voor Journalisten (VVJ). In 2021 was ze laureate van de Europese Prijs voor Jonge Reporter. Germain sprak tijdens de conferentie over de aanwezigheid van vrouwen en gemarginaliseerde groepen in de media en over hoe de media geweld tegen vrouwen behandelen.

Ten slotte werd er een ronde tafel georganiseerd over de obstakels voor en positieve inbreng van vrouwen in de media. Een veertigtal Jordaanse journalisten, vrouwenrechtenactivisten en mediabestuurders namen eraan deel. Meteen een ideale gelegenheid voor de AJP om de studieresultaten en instrumenten voor te stellen die ze samen met de Fédération Wallonie-Bruxelles heeft ontwikkeld, en deze te koppelen aan regionale trends.

Nuttige banden

De expertise van Florence Hainaut en Guylaine Germain viel sterk in de smaak bij zowel de organisatoren als de deelnemers. Hun aanwezigheid creëerde ook nuttige en potentieel duurzame banden met experten en activisten van de regio. De regionale pers – voornaamste doelgroep van de conferentie – berichtte uitvoerig over het evenement en de Belgische inbreng.

Onze ambassade kijkt dan ook tevreden terug op de conferentie. Ze bood immers een ideale gelegenheid om met de nodige zichtbaarheid onze steun te betuigen voor de vrijheid van media en meningsuiting alsook aan de strijd tegen gendergerelateerd geweld.