België & Spanje: een eeuw van hartelijke betrekkingen

  1. Laatst bijgewerkt op
Image
Plaza de España

De Plaza de España in Sevilla. © iStock

Op 21 januari 1921 werden de diplomatieke ‘legaties’ (gezantschappen) van Spanje in Brussel, en van België in Madrid, verheven tot volwaardige ambassades. Kort daarop legden Koning Albert en Koningin Elisabeth een staatsbezoek af aan Spanje. In 2021 vieren we dan ook een belangrijke verjaardag!

Beschermengel der Belgen

Al ruim 100 jaar onderhouden beide landen zeer hartelijke betrekkingen. Dat heeft onder meer te maken met de persoon van de toenmalige Markies van Villalobar, de allereerste Spaanse ambassadeur in België. Al tijdens WOI (1914-1918) belichaamde hij de solidariteit van Spanje met het bezette België. Deze ‘beschermengel der Belgen’ zou duizenden levens gered of beschermd hebben door zijn diplomatieke en humanitaire acties. Hij wist zelfs een bombardement van Antwerpen en Brussel te voorkomen.

Los niños de la guerra

Op zijn beurt betoonde België zijn solidariteit met Spanje tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936-1939). Duizenden Belgische gezinnen vingen toen ruim 5000 Spaanse kinderen op, in het geheugen gegrift als ‘los niños de la guerra’ of ‘de kinderen van de oorlog’. Sommigen keerden naar huis terug, een aantal bleef hangen. België trad ook op als gastland voor heel wat Spanjaarden die tijdens de burgeroorlog en het regime van Franco hun land achter zich wilden laten.

In de jaren 1950 en 1960 kwamen duizenden Spanjaarden als emigranten naar ons land op zoek naar werk. Ze vestigden zich onder meer in Luik, Charleroi, Vilvoorde en Hasselt. Veel ervan keerden vanaf de jaren 1980 terug naar hun thuisland, maar een groot deel bleef. Momenteel wonen er naar schatting ruim 100.000 Spanjaarden of burgers van Spaanse origine in België.

Voor de Belgen is Spanje natuurlijk een gegeerd vakantieland. In 2019 – net voor corona dus – bezochten maar liefst 2,5 miljoen landgenoten Spanje. In de 4 Belgische consulaten in Spanje staan zo’n 31.800 Belgen ingeschreven die er daadwerkelijk wonen.

Image
Alhambra Paleis in Granada, Spanje

Onder meer de zonovergoten stranden en het rijke culturele aanbod maken van Spanje een gegeerd vakantieland voor veel Belgen. Op de foto: postkaartjes van het Alhambra in Granada. © iStock

Economische topper én gelijkgezinde

Het moge duidelijk zijn, Belgen en Spanjaarden dragen elkaar een warm hart toe. En dat komt ook tot uiting in de handelsrelaties. In 2020 was Spanje de 7de belangrijkste klant van ons land, goed voor 11 miljard euro. We leveren vooral chemische stoffen, transportuitrusting en machines. Zelf kopen we er voornamelijk transportuitrusting, chemische stoffen en basismetalen. Met 8 miljard euro staat Spanje op plaats 11 in de top 15 van voornaamste leveranciers (2020). Voor Spanje zelf is België het 9de exportland. Spanje biedt dus heel wat opportuniteiten voor economische diplomatie (zie kader).

Het mediterrane land is voor België ook een belangrijke ‘gelijkgezinde’. Beide landen hebben immers een gemeenschappelijke visie en standpunten over een pak onderwerpen die op de wereldagenda staan. Denk aan mensenrechten (LGBT+…), initiatieven tegen de doodstraf, een doeltreffend genderbeleid, de klimaatverandering, de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, de strijd tegen terrorisme en zo meer. Spanje is dus een ware bondgenoot binnen de EU en de internationale instellingen.

Eviva España

Ook al verlopen de diplomatieke relaties meer dan gesmeerd, deze verjaardag vormt toch een unieke gelegenheid om onze band extra in de verf te zetten. Ondanks COVID-19 staan er aan beide zijden verschillende acties gepland. Zo post onze ambassade in Madrid elke maandag een foto op de sociale media (Facebook en Twitter) die de 100 jaar betrekkingen illustreert. De Belgische wereldhit ‘Eviva España’ (Samantha, 1971) die ook in Spanje populair werd, werd van onder het stof gehaald. Er komt ook een reeks die zal onthullen wie de Belgen zijn die in Spanje wonen. Tevens is een ontmoeting voorzien tussen beide ministers van Buitenlandse Zaken, met name Sophie Wilmès en Arancha González Laya, waarbij ze zich zullen engageren tot regelmatig overleg.

België en Spanje zijn duidelijk zinnens om deze eeuw van vriendschap, solidariteit en samenwerking in alle hartelijkheid verder te zetten.

Economische diplomatie

België is een van de grootste exportlanden landen ter wereld. Buitenlandse handel is dan ook cruciaal voor ons, vandaar het belang van economische diplomatie binnen onze Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Doel: economische opportuniteiten zo veel mogelijk benutten om onze welvaart te verhogen. 

Het zwaartepunt van de buitenlandse handel ligt echter bij de gewesten. Elk gewest beschikt over een eigen agentschap dat bedrijven ondersteunt om hun buitenlandse handel te bevorderen en om investeringen aan te trekken. Deze agentschappen zijn: FIT (Vlaams gewest), Hub.brussels (Brussels Hoofdstedelijk gewest) en AWEX (Waals gewest).

Onze FOD oefent een ondersteunende rol uit op een aantal specifieke domeinen. Je kan onze rol samenvatten met 4 i’s: (1) informeren (een vlotte informatiedoorstroming over economische opportuniteiten); (2) introduceren (gebruik makend van ons netwerk in het buitenland); (3) interveniëren (zoals bij het Raadgevend Comité Markttoegang van de EU of omtrent het thema duurzame ketenzorg); en (4) het imago van België bevorderen via allerlei projecten. De federale diensten staan ook in voor de coördinatie van staatsbezoeken en prinselijke economische missies.

Meer uitleg over onze economische diplomatie vind je hier.