Cijfer van mei 2025: in 2024 kende onze FOD 1.190 beurzen toe aan studenten en onderzoekers uit het Globale Zuiden

  1. Laatst bijgewerkt op
Image
Infografiek die aangeeft dat in 2024 de FOD Buitenlandse Zaken 1190 beurzen toekende aan studenten en onderzoekers uit het Globale Zuiden

In 2024 kende onze FOD 1.190 beurzen toe aan personen uit het Globale Zuiden om in België te studeren en onderzoek te verrichten. Daarmee smeedt ons land stevige allianties in tal van landen wat cruciaal is in deze woelige tijden.

Universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen spelen een cruciale rol in onze samenleving. Zo leiden ze onmisbare professionals op zoals leerkrachten, artsen, ingenieurs, rechters, architecten, journalisten, mecaniciens, laboranten, noem maar op.

Bovendien vormen ze een motor van onderzoek en ontwikkeling. Ze zoeken oplossingen voor de grote uitdagingen waar we voor staan zoals een duurzame voedselzekerheid, een gezond milieu en groene energie. Vaak leggen ze de basis voor spin-off-bedrijven die de gewonnen inzichten economisch verzilveren.
 

Academische samenwerking


Het is dan ook geen verrassing dat de academische samenwerking een voornaam onderdeel vormt van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, die beheerd wordt door onze FOD. In België buigen vooral VLIRUOS – aan Vlaamse kant – en ARES – aan Franstalige kant – zich daarover.

Een doeltreffende manier om aan academische samenwerking te doen, bestaat erin om beurzen toe te kennen aan mensen uit het Globale Zuiden. Want zo kunnen ze hier kennis uitwisselen en netwerken opbouwen.
 

1.190 beurzen


In 2024 stelde België – via onze FOD – maar liefst 1.190 beurzen ter beschikking. VLIRUOS en ARES verdeelden de hoofdmoot daarvan, met respectievelijk 587 en 408 beurzen. Het Instituut voor Tropische Geneeskunde nam 158 beurzen voor zijn rekening, terwijl het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen instond voor 22 beurzen en het AfricaMuseum voor 15.

De beurstypes zijn heel divers. Grosso modo onderscheiden we (1) studiebeurzen (bachelor, master, graduaat…), (2) onderzoeksbeurzen (predoc, doctoraat, postdoc…) en (3) kortetermijnsbeurzen (onderzoek en opleidingen van maximaal 6 maanden). De buitenlandse studenten komen terecht in alle mogelijke academische domeinen die van belang zijn voor hun thuisland.
 

Alumniwerking


Voor de bursalen zelf betekent een beurs vanzelfsprekend een unieke kans om zich verder te bekwamen. De buitenlandse academische instellingen leggen contacten met hun Belgische evenknieën, krikken hun expertise op en kunnen hun taken in de samenleving beter vervullen.

Ook de Belgische instellingen hebben er baat bij. Door buitenlandse studenten en onderzoekers aan te trekken, bouwen zij aan een uitgebreid netwerk in het buitenland en kunnen ze kennis en ervaringen uitwisselen. Ze vinden het trouwens belangrijk om via alumniwerking de contacten met hun ex-studenten te onderhouden. De buitenlandse studenten en onderzoekers brengen vaak een verfrissende kijk op een problematiek met zich mee.
 

Stevige allianties


Maar wist je dat de voordelen voor ons land nog veel verder reiken? Vaak is het de eerste keer dat een bursaal zijn land verlaat en de Westerse cultuur leert kennen. Ze komen in een hechte internationale groep terecht en bouwen een speciale band op met België die levenslang blijft nazinderen.

Na hun terugkeer uit België benutten ex-bursalen hun talenten in een brede waaier aan sectoren. Sommigen nemen later verantwoordelijke posities in in het bedrijfsleven, anderen groeien uit tot vooraanstaande politici of briljante medische specialisten, of worden rector of decaan van een universiteit.

Kortom, dankzij al die ex-bursalen kan België stevige allianties smeden in tal van landen. En dat is des te belangrijker in deze woelige tijden waarin de diversificatie van onze bondgenoten zo broodnodig is en soft power des te belangrijker wordt. Want precies door de nauwe band met ons land, behouden de alumni een zekere loyauteit met ons.  

Volledigheidshalve voegen we er nog aan toe dat het getal van 1.190 niet de volledige groep studenten en onderzoekers uit het Globale Zuiden weerspiegelt. Sommigen beschikken immers over eigen middelen om naar hier te komen, anderen genieten een beurs van andere instanties.
 

Top 10 landen van oorsprong


Tot slot geven we nog een top 10 van de landen met de meeste bursalen voor de periode 2022-2025. Het valt op dat de Vlaamse universiteiten meer kozen voor landen als Ethiopië, Vietnam, Cuba, Oeganda, Kenya, de Filipijnen en Tanzania, terwijl de Franstalige universiteiten meer inzetten op DR Congo, Benin, Kameroen en Burkina Faso.

  1. DR Congo – 477
  2. Ethiopië – 456
  3. Kameroen – 211
  4. Benin – 209
  5. Vietnam – 179
  6. Burkina Faso – 152
  7. Kenya – 151
  8. Filipijnen – 134
  9. Oeganda – 134
  10. Cuba – 132
     

Niemand mag uit de boot vallen


De leuze van de VN ‘Leave no one behind’ – die ze onder meer hanteren bij de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) – gelden evenzeer bij de selectie van de bursalen. Natuurlijk dienen ze te beschikken over sterke academische kwaliteiten en wordt er gekeken naar de mate waarin ze verandering kunnen brengen in hun thuisland.

Maar er wordt ook nauwlettend op toegezien dat studenten en onderzoekers uit kwetsbare groepen evengoed kansen krijgen. Zo is ruim 50% van de bursalen van het ICP Connect-programma van VLIRUOS (masteropleidingen) een ‘eerste-generatiestudent’, wat betekent dat hun ouders geen hoger onderwijs gevolgd hebben. En zowat 1/3 is afkomstig van het platteland. Ook genderevenwicht is een streefdoel.