Corps diplomatique: een fascinerende inkijk in de Belgische diplomatie

Voor velen blijft de diplomatie een geheimzinnig wereldje. En dan is er nog de boutade dat diplomaten moeilijk te doorgronden zijn. Ze denken 2 keer na voor ze iets zeggen en besluiten dan te zwijgen.

Toch is dat beeld niet meer van deze tijd. Een vijfdelige reeks op canvas toont dat onomwonden aan. Daarin doen (ex)-(top)-diplomaten en ex-ministers ronduit een boekje open over hoe de diplomatieke wereld werkt. Reken op bekende en iets minder bekende namen als Frans van Daele, Etienne Davignon, Johan Verbeke, Lode Willems, Willy Claes, Louis Michel, Yves Leterme, Didier Reynders, Herman van Rompuy en Bénédicte Frankinet.

De timing van VRT-reporter Bart Aerts bleek een schot in de roos. De opnames liepen immers in 2019, een jaar waarin België lid was van de VN-Veiligheidsraad, de grootste economische missie naar China doorging en een Belg – Charles Michel – voorzitter werd van de Europese Raad.

De serie biedt dan ook een boeiende inkijk in wat er precies gebeurt in de coulissen van de VN-Veiligheidsraad en tijdens een Algemene Vergadering van de VN. Je komt ook te weten waarom het thema ‘kinderen en gewapende conflicten’ zo belangrijk is voor België. ‘Er zijn in de wereld nooit zoveel kinderen gedood of verminkt in conflicten als vorig jaar’, vertelt diplomate Annelies Verstichel. Daar proberen ze binnen de VN iets aan te doen.
 

Velen beseffen niet dat de grootste diplomatieke post van België in Brussel toeft. De Europese Unie is immers superbelangrijk voor België. Massaal veel regelgeving hangt af van de EU. En dan is er nog de Brexit die roet in het eten gooit.

België moet wel binnen de EU een gezamenlijk standpunt naar voor schuiven. ‘En dat wordt steeds moeilijker omdat België zo complex in elkaar zit’, zegt topdiplomaat François Roux. ‘We komen niet altijd tot een gemeenschappelijk standpunt met alle betrokkenen.’

De VS blijven een belangrijk land. Al is er wel degelijk iets veranderd sinds president Trump er aan de macht is, vindt ambassadeur Dirk Wouters. ‘Het was meteen duidelijk dat we onze informatie niet langer in het Witte Huis, maar ook bijvoorbeeld bij congresleden en bij diplomaten in denktanks moesten gaan zoeken.’ Jaarlijks bezoekt hij gemiddeld 12 staten. ‘Texas, Californië of New York hebben het statuut van een wereldeconomie.’

Aan de grootste economische missie namen maar liefst 4 ministers deel, een staatssecretaris, een prinses en bijna 700 zakenmensen. De aanwezigheid van prinses Astrid was daarbij uiterst belangrijk. ‘Zij opent echt deuren’, beklemtoont Vlaams minister-president Jan Jambon. ‘Zonder haar kunnen we hier de vicepresident niet ontmoeten.’

Deze heruitzending pakt uit met een vijfde nieuwe aflevering, met name Mali. Misschien onverwacht, maar ook Mali is een belangrijke plek voor België. Het vormt immers een onstabiel Sahelland dat uiteindelijk mee de veiligheid bepaalt in Europa. Ons land neemt er actief deel aan een VN-vredesmissie.

De serie toont aan hoe cruciaal de diplomatie is voor ons land. En dan hebben we het nog niet over de consulaire bijstand aan Belgen in het buitenland. Dat aspect komt in deze coronatijden sterk naar voor, met de repatriëring van duizenden Belgen.

Maar de diplomatie zelf verdedigt de belangen van België als land in een wereld met veel buitenland. Zo brengt ze de economische belangen van België op het voorplan en speelt ze een voorname rol voor onze vrede en veiligheid.

In een wereld waarin landen steeds meer van elkaar afhankelijk zijn en een rist thema’s (klimaat, migratie, gezondheid… ) enkel internationaal kunnen aangepakt worden, speelt diplomatie een steeds prominentere rol. En dat ondanks de neiging van een aantal landen om zich steeds meer af te schermen van het internationale toneel. Als klein land zal België hoe dan ook het ‘multilaterisme’ hoog in het vaandel blijven dragen.

Corps diplomatique – van 20 tot 25 juli op Canvas (VRT) en op VRT NU