Ereconsul Alain Sobol in Sharm-el-Sheikh: aanspreekpunt voor de Belgische toeristen

In het hoogseizoen arriveren wekelijks een 500-tal Belgen in de Egyptische badplaats Sharm-el-Sheikh. Als ze in de problemen komen – paspoort of ID verliezen, ongeval… – kunnen ze altijd terecht bij de Belgische ereconsul Alain Sobol, ceo van een plaatselijke duikschool. Hij vertelde ons zijn relaas.

België beschikt over een netwerk van een 300-tal ereconsuls. Zij zijn vooral ingeplant op die plekken waar in de ruime omgeving geen Belgische ambassade of beroepsconsulaat te vinden is. Sommigen hebben eerder een economische taak, anderen leggen zich vooral toe op bijstand aan de Belgen in hun regio. Dat laatste is zeker het geval in drukbezochte toeristische centra.
 

Duikmicrobe

Alain Sobol is al sinds 2006 ereconsul voor ons land in Sharm-el-Sheikh. De kalme en heldere wateren van de Rode Zee maken deze badplaats op het Egyptische schiereiland Sinaï tot een populaire duikbestemming. Ook de Belgen weten deze plek te appreciëren. Tijdens het hoogseizoen arriveren er elke week 2 – soms 3 – vliegtuigen vanuit België. Dat komt neer op wekelijks een 500-tal landgenoten.

De duikmicrobe was precies de reden waarom Sobol zich in Sharm-el-Sheikh gevestigd heeft. “In 1972 kwam ik hier voor de eerste keer en ik bleef een jaar lang,” vertelt hij, “Mijn vader had hier namelijk een diepzeeduikclub opgericht.”

Daarna keerde hij terug naar België om er een duikwinkel uit te baten. Hij reisde wel regelmatig terug naar Sharm-el-Sheikh met een groep duikers. In 1978 sloten Egypte en Israël de Camp David-akkoorden: Israël gaf de Sinaï in 1982 terug aan Egypte. “Via contacten had mijn vader vernomen dat de Egyptische overheid Sharm-el-Sheikh wilde uitbouwen tot toeristische trekpleister en daarom op zoek was naar duikexperten”, zegt Sobol. “Daarop heb ik er in 1982 de duikschool Red Sea Diving College opgericht.”

Ereconsul

Van bij het begin had hij goede contacten met de Belgische ambassade in Caïro. “Dat gebeurde in een heel gemoedelijke sfeer. Trouwens, het ambassadepersoneel kwam toen geregeld zelf naar Sharm-el-Sheikh om er te duiken of voor een strandvakantie. Ik ben zelfs door de ambassadeur getrouwd op de ambassade, ik geloof dat ik de enige ooit was!”

Die vlotte relatie leidde ertoe dat de ambassade regelmatig belde met een vraag. “Zo groeide ik uit tot verbindingsschakel tussen Sharm-el-Sheikh en Caïro. In 2006 vroeg de ambassade of ik geen ereconsul wou worden. Ik heb dat aanvaard en ook de Egyptische autoriteiten – die akkoord moeten gaan – zagen er geen graten in.”
 

7 dagen op 7

Al bij al veranderde er met zijn officiële status als ereconsul in de praktijk niet veel. “Behalve dat ik nu de verplichting had om me met de situatie bezig te houden.” En voor Sobol betekent dat in de eerste plaats de Belgische toeristen bijstaan. “Het gaat meestal over toeristen die hun paspoort of ID verloren hebben en voor wie we na goedkeuring door de ambassade een tijdelijk paspoort uitvaardigen.”

De website van de Belgische ambassade in Caïro vermeldt de telefoon en het mailadres van het ereconsulaat in Sharm-el-Sheikh. “We zijn 7 dagen op 7 beschikbaar voor de Belgen”, legt Sobol uit. “Tegenwoordig zet ik wel mijn telefoon uit als ik rond middernacht ga slapen. Maar ik heb ook een assistent die een deel van de taken van het ereconsulaat op zich neemt.”
 

Eerste aanspreekpunt

En de mails stromen binnen. “Dat zijn dan vragen zoals ‘is het wel veilig in Sharm-el-Sheikh?’. Daarnaast ontvangen we ook veel vragen die eerder voor de ambassade bestemd zijn zoals rond de procedures voor een huwelijk in Egypte.”  

Natuurlijk vinden er ook onaangename voorvallen plaats, gelukkig blijven die de minderheid. “Het valt wel eens voor dat een Belg problemen krijgt met de politie. En er is ook al een moord gebeurd. Een overlijden - in een verkeersongeval of bij het duiken - hoort er helaas ook soms bij. Bij al die zaken ben ik het eerste contactpunt maar voor regelingen zoals de repatriëring van een stoffelijk overschot en het verwittigen van de familie staat de ambassade in. Ik fungeer als tussenschakel. Als er iets voorvalt met een Belgische toerist, weet de reisorganisator mij dan ook te vinden. Ik bel de ambassade op en meld het probleem, zij beslissen hoe ze het zullen aanpakken. Eigenlijk ben ik vaak het eerste aanspreekpunt.”
 

Incasseren

Dat de praktische regelingen zelf niet tot het takenpakket van de ereconsul behoren – het is trouwens een onbezoldigde functie, in feite vrijwilligerswerk – begrijpen de mensen niet altijd. “Het is al gebeurd dat een vrouw in het ziekenhuis opgenomen werd en haar echtgenoot de zaken snel wil regelen – maar als ereconsul kan je dan niet veel doen en blaft hij je daarvoor af. Welnu, dat incasseer je gewoon.”

Ook als er een zware crisis zou optreden, is Sobol als ereconsul het eerste aanspreekpunt. “En we hebben hier al ons deel gehad: de Arabische Lente, een vliegtuig dat ontploft is, terroristische aanslagen, toeristen die aangevallen werden door haaien… Het is hier geen lange rustige rivier.”

Toen de VN-klimaattop COP27 in 2023 in Sharm-el-Sheikh plaatsgreep, had hij als ereconsul een paar voorbereidende taken. Maar tijdens de top zelf nam de versterkte equipe van de ambassade in Caïro het over. “Ik heb toen wel op mijn gemak een paar glazen gedronken met de ambassadeur”, zegt hij lachend.
 

Naamsbekendheid

Economische of politieke taken heeft Sobol niet. Wel onderhoudt hij goede contacten met de plaatselijke Egyptische autoriteiten, vooral op gemeentelijk vlak. “Ze bellen me geregeld als ze iets nodig hebben. Die contacten zijn zeker nuttig, bijvoorbeeld als er een Belg in de gevangenis beland is. Dan moet er niemand van de ambassade in Caïro naar hier komen. De ambassade vroeg me ook al eens om een politieverslag van een ongeval op te vragen.”

Zoals gezegd, de Belgische ereconsuls voeren hun taken onbezoldigd uit. “Ik krijg er inderdaad geen cent voor, integendeel, ik investeer erin. Zo neemt mijn – door mij betaalde – assistent een deel van de taken van het ereconsulaat op zich. En de enkele voorlopige paspoorten die ik uitvaardig – en waarvoor ik een vergoeding krijg – zullen het verschil niet maken. In 2007 werd ik gedecoreerd tot officier in de Orde van Leopold II.”

Waarom doet hij het dan? “Uit gewoonte en om mensen te helpen. Maar misschien vooral toch omdat het je hier naamsbekendheid geeft. Daardoor onderhoud ik goede contacten met de overheid, en dat kan altijd nuttig zijn.” Hoeveel tijd hij aan de functie besteedt, kan hij niet zeggen. “Dat is heel variabel. Soms is er niets te doen, soms heel veel.”
 

Nuttig en noodzakelijk

Met de andere 2 Belgische ereconsuls in Egypte – in Alexandrië en Hurghada – heeft hij niet veel contact. Ook met de ambassade in Caïro is het de laatste tijd wat kalmer. “Natuurlijk worden we uitgenodigd op 21 juli en 15 november. Maar ze hebben momenteel de handen vol met de oorlogen in Gaza en in Soedan. De communicatie gebeurt tegenwoordig heel vlot via Whatsapp.”

Met de andere buitenlandse ereconsuls in Sharm-el-Sheikh onderhoudt hij wel regelmatig contact. “Er zijn er 5 hier. Naast mezelf is er een Britse, een Franse, een Italiaanse en een Russische ereconsul. Duitsland bijvoorbeeld – toch een groot land – heeft er geen. Een Duitse toerist in de problemen moet dus zijn ambassade in Caïro contacteren.”

Een functie als ereconsul is dus echt wel nuttig en noodzakelijk. Als eerste aanspreekpunt is hij een directe, aanwezige steun voor de Belgen als ze een probleem hebben. En dat is toch veel geruststellender en sneller dan als ze de Belgische ambassade in Caïro zouden moeten bellen of mailen die ver weg is.

Alain Sobol is momenteel 75 jaar en kan dus normaal gezien nog 5 jaar aanblijven. “Ik doe dus rustig voort, voorlopig hebben ze mij nog niet gecontacteerd met de vraag om te stoppen”, zegt hij lachend. “Overigens, ik zie echt niemand die mij onmiddellijk zou kunnen vervangen.”