EU: meer democratie in de praktijk

  1. Laatst bijgewerkt op
Image
Wimès spreekt zaal toe

Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès spreekt de deelnemers toe tijdens de openingsceremonie van de Conferentie over de Toekomst van Europa ( 8 oktober 2021).​​ © SPF AE/FOD BZ

In deze reeks laten we mensen getuigen over de positieve impact van de EU, en dit voor elk van de 6 prioriteiten van de huidige Europese Commissie. Vandaag deel 5: Een nieuwe impuls voor de Europese democratie.

Image
Rafik Kiouah

Rafik Kiouah © SPF AE/FOD BZ

Rafik Kiouah heeft altijd al veel interesse gehad in politiek, ook in de Europese Unie. Als leraar aardrijkskunde in Schaarbeek is er dan ook een mooie taak voor hem weggelegd: aan zijn leerlingen uitleggen waar de EU voor staat.

‘De meesten weten er niets van’, zegt Kiouah. ‘Ze hebben WOII niet meegemaakt, ze kennen de tijd van voor de euro niet en al evenmin van toen er nog echte grenzen waren met douanes. Die geschiedenis moeten ze leren kennen. Want als je het hen goed uitlegt, tonen ze plots veel interesse in de EU. Ze begrijpen wat de EU hen allemaal bijbrengt: vrede, gemakkelijk reizen, vrijwel overal betalen met euro’s…’

Burgerpanel

Kiouah is lid van het webpanel van IVOX, een bedrijf dat regelmatig enquêtes uitvoert. Eén van die enquêtes peilde naar de interesse in de EU. Nadat hij ze ingevuld had, werd hij op een dag uitgenodigd om deel te nemen aan een burgerpanel in het kader van de Conferentie over de Toekomst van Europa (zie kader).

Voor deze conferentie worden door het lot geselecteerde burgers uit de hele EU uitgenodigd om samen na te denken over een aantal thema’s zoals klimaatverandering en milieu, gezondheid, de EU in de wereld, migratie en zo meer. Elk EU-lidstaat organiseert workshops per thema waarop een resem aanbevelingen worden ingezameld. Deze worden dan op een plenaire zitting, met vertegenwoordigers van alle lidstaten, besproken. Eindresultaat is een definitieve set aanbevelingen die aan de Europese Commissie wordt overhandigd.

Image
Rafik Kiouah en minister Wilmès

Een welverdiende koffiepauze. Rafik Kiouah staat naast minister Wilmès. © SPF AE/FOD BZ

Hoe democratie verbeteren?

Kiouah werd uitgenodigd op een burgerpanel met als thema: hoe kunnen we de democratie in Europa verbeteren en hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen meer interesse vertonen in de EU? Kiouah: ‘In totaal namen 50 Belgen aan de discussies deel: van alle leeftijden, zowel Nederlandstaligen als Franstaligen, mensen die gestudeerd hadden evengoed als niet-gestudeerden. We kwamen 3 weekenden bijeen, zowel zaterdag als zondag dus, telkens van 10u tot 16u. In oktober 2021 zaten we in de Kamer, in november in het Egmontpaleis, in december ging het vanwege COVID-19 virtueel door.’

De deelnemers discussieerden zowel in kleine groepjes als op plenaire zittingen. En die discussies waren soms best stevig. Kiouah: ‘Er waren veel ideeën. Maar iedereen wou er het beste van maken en naar een mooi compromis streven. Er hing een heel goede sfeer en alles was piekfijn georganiseerd.’

50 aanbevelingen

Uiteindelijk destilleerden de deelnemers 50 aanbevelingen. ‘Onder meer jongeren beter inlichten over de EU, een aparte nieuwszender over de EU, een opendeurdag houden, desinformatie voorkomen door beter te communiceren…’ Eén van de deelnemers – Dorien Nijs – heeft ze allemaal meegenomen naar een plenaire zitting in Straatsburg in januari 2022.

Kiouah is alvast uiterst tevreden over zijn ervaring. ‘Ik stond vooraf al heel positief tegenover de EU, maar nu ben ik zelfs nog positiever. Ik zag dat er nog veel andere mensen zijn die interesse hebben in de EU’, besluit hij.

Een nieuwe impuls voor de Europese democratie

De Europese Commissie (EC) wil dat de Europeanen een grotere rol krijgen in het besluitvormingsproces en actiever bepalen wat de EU-prioriteiten zijn. Want hoewel de democratie in Europa springlevend is – daarop wijst de recordopkomst op de Europese verkiezingen in 2019 – zijn er toch een aantal uitdagingen: het toenemend extremisme, desinformatie, de onderlinge vervreemding van kiezers en volksvertegenwoordigers…

Met de Conferentie over de Toekomst van Europa wil de EC de democratie verdiepen. Dankzij debatten onder leiding van burgers kunnen mensen uit heel Europa hun ideeën delen en de gemeenschappelijke toekomst van de EU mee vormgeven. Dat gebeurt via een meertalig digitaal platform waar elke Europeaan ideeën kan uitwisselen, alsook door middel van zowel nationale als Europese burgerpanels. Deze bijdragen worden meegenomen in de plenaire vergaderingen van de conferentie