Geneeskracht van medicinale planten in Vietnam bevestigd

Samen met de universiteit van Hanoi lichtte prof. Muller (ULiège) de eeuwenoude kennis rond medicinale planten in Vietnam wetenschappelijk door. Resultaat: diverse extracten vertoonden duidelijke ontstekings-, kanker- en schimmelremmende effecten.

  1. Laatst bijgewerkt op
Image
Foto van een bijeenkomt van traditionele genezers in Hanoi. Op het podium staan twee vrouwen, waarvan een het woord voert en de andere een grote plant vasthoudt

Bijeenkomst van traditionele genezers die hun medicinale planten en hun gebruik toelichten (© ULiège).

Image
Goede gezondheid en welzijn

Samen met de universiteit van Hanoi lichtte prof. Muller (ULiège) de eeuwenoude kennis rond medicinale planten in Vietnam wetenschappelijk door. Resultaat: diverse extracten vertoonden duidelijke ontstekings-, kanker- en schimmelremmende effecten.

In het noorden van Vietnam is de traditionele geneeskunde nog heel populair. Genezers, veelal vrouwen, plukken er planten in de natuur die ingezet worden bij tal van kwalen. Prof. Marc Muller, bioloog aan de ULiège, meende dat deze eeuwenoude kennis beter benut kon worden.

Kunnen die geneeskrachtige planten niet de basis vormen voor nieuwe medicamenten? En is het niet nuttig om die planten beter te leren kennen? Sommige kunnen immers ook toxisch zijn. Niet alles wat uit de natuur komt, is gezond. Denk alleen al aan de vele extreem giftige paddenstoelen.

Multidisciplinaire aanpak

Via ARES – de koepel van de Franstalige universiteiten die de universitaire ontwikkelingssamenwerking coördineert, gefinancierd door onze FOD – kon hij fondsen in de wacht slepen voor een samenwerking met de universiteit van Hanoi. Essentieel voor het welslagen van het project was het bijeenbrengen van uiteenlopende disciplines, iets wat behoorlijk vernieuwend was in Vietnam.

Prof. Muller ging aan de slag met een ‘task force’ met antropologen, plantkundigen, biochemici, chemici, farmacologen en cellulaire biologen. De antropologen praatten op het terrein met genezers om te achterhalen welke plantensoorten ze voor welke kwalen gebruiken. Dat leverde een lijst op van een 20-tal soorten om verder te analyseren.

Zebravisjes

De plantenextracten werden onderworpen aan een batterij testen. Meteen konden al die technieken in Hanoi geïntroduceerd worden. Hebben de extracten een effect op het immuunsysteem? Remmen ze de groei van kankercellen? Blijkt uit biochemische testen dat ze antioxidante eigenschappen hebben?

Prof. Muller zelf is gespecialiseerd in zebravisjes als testmodel. Deze visjes die vaak in aquaria rondzwemmen, zijn ideaal om de effecten van plantenextracten en potentiële geneesmiddelen te testen. Daartoe gebruikt men de larven jonger dan 5 dagen die nog niet als een volwaardig dier beschouwd worden. Het is het meest eenvoudige systeem om effecten op een dier te meten.

Ook aan Belgische kant bracht prof. Muller diverse disciplines samen. Zo zorgde prof. Pierre Duez (UMons) voor de chemische analyse van de extracten. Prof. Patrick Kestemont (UNamur) gebruikte zebravisjes om de toxiciteit op embryo’s te meten. De anti-oxidatieve eigenschappen ten slotte werden nagegaan door prof. Jacques Dommes (ULiège).

Ontstekings-, kanker- en schimmelremmend

En dan de hamvraag: bevestigen de wetenschappelijke analyses de geneeskracht van de planten? Het antwoord is verrassend positief. Onder de extracten werden inderdaad duidelijke ontstekings- en kankerremmende effecten waargenomen. Eén extract kon de groei van schimmels doeltreffend tegengaan. Er werden zelfs eigenschappen gevonden die de traditionele genezers er niet aan toekenden. Anderzijds waren er ook planten die best afgeraden worden voor zwangere vrouwen.

Drie vrouwelijke doctoraatsstudenten hebben zich ten volle aan het onderzoek gewijd, voor de helft in België, voor de helft in Vietnam. Ze kregen daarbij de diverse technieken stevig onder de knie. Zo kan de universiteit van Hanoi nu autonoom het zebravismodel toepassen.

Alle 3 studentes verdedigden hun doctoraat respectievelijk aan de ULiège, UMons en UNamur, de laatste nog begin 2023. Ze kunnen nu voluit de task force in Hanoi versterken. Het project leverde ook een 10-tal artikels op in internationale wetenschappelijke tijdschriften.

Image
Foto van een ruimte waar rond een tafel tien personen zitten die deelnemen aan een vergadering

Coördinatiemeeting in Hanoi. Uiterst links prof. Marc Muller (© ULiège).

Een vervolg?

Na 5 jaar is het project in 2022 afgelopen. Maar prof. Muller broedt op een vervolg. Ook aan de universiteit van Hanoi wil men graag verder gaan. Hoe kan de industrie van de geneeskrachtige planten verbeterd worden? Hoe kan Vietnam sterker staan op de markt van geneeskrachtige kruiden, zeker gezien de competitie met China? Hoe kan de task force verder uitgebouwd worden?

Het is nog onduidelijk of prof. Muller daarvoor fondsen kan vinden. Maar hij heeft alvast een solide basis gelegd voor een wetenschappelijke benadering van de eeuwenoude kennis rond medicinale planten in Vietnam. Een duidelijke bijdrage voor SDG3, gezondheid en welzijn.