Her Initiative transformeert de levens van Tanzaniaanse jonge vrouwen

De Tanzaniaanse ngo Her Initiative kreeg op 27 juni 2024 de KBF Afrika Prijs uit de handen van Koning Filip en Koningin Mathilde. Via economische versterking en digitale geletterdheid maakte de ngo duizenden vrouwen financieel onafhankelijk. En dat is broodnodig in een land waar ruim de helft van de jonge vrouwen in armoede leeft en gebukt gaat onder een laag zelfbeeld.

Volgens een recente telling heeft Tanzania zo’n 61 miljoen inwoners, waaronder 51% vrouwen. En die Tanzaniaanse vrouwen hebben het knap lastig. Zo leven veel meer vrouwen dan mannen in armoede. Zowat 40% van de jonge vrouwen is slachtoffer van gendergerelateerd geweld, een even hoog percentage raakte besmet met hiv.
 

17 emmers maïs

Zelfs al gaan zowel jongens als meisjes naar de lagere school, in het middelbaar onderwijs is de schooluitval van meisjes enorm. Dat heeft onder meer te maken met tienerzwangerschappen. Bovendien huwen meisjes dikwijls al vanaf de leeftijd van 13-14 jaar. Vaak dwingt de armoede de ouders om hun dochter uit te huwelijken in ruil voor voedsel, soms voor pakweg 17 emmers maïs.

Ook qua leiderschap komen de vrouwen moeilijk aan de bak. Op het nationale niveau – ministers, parlement… – zijn er zowat 37% vrouwen. Het merendeel daarvan betreft ‘speciale zetels’, een soort quota om het aandeel aan vrouwen te verhogen. Toch worden vrouwen nog steeds als minder competent beschouwd.

Op het lokale niveau oogt het plaatje nog schrijnender. In de dorpen is slechts 2% van de leiders een vrouw, in de wards – een stad, onderdeel van een grote stad of groepering van dorpen – is dat 7%.

Gebrekkig onderwijs leidt tot ongeletterdheid. Bovendien hebben vrouwen nauwelijks eigendommen en krijgen ze moeilijk toegang tot financiële instellingen om bijvoorbeeld een microkrediet aan te gaan voor hun zaak. Geen wonder dat Tanzaniaanse vrouwen gebukt gaan onder een zwaar gebrek aan zelfvertrouwen.

Teen Girls Support Initiative

Lydia Charles Moyo (28) heeft het aan den lijve ondervonden. Ze groeide op in extreme armoede in een gezin geleid door haar moeder die niet eens lager onderwijs had genoten. Toch werd ze na haar lager onderwijs geselecteerd om naar een publieke middelbare school te gaan in de ward.

Maar daar merkte ze algauw hoe lastig het was. De middelen waren beperkt, er waren geen bibliotheken en te weinig leraren. Bovendien moest ze bijna een uur stappen om op school te raken. Veel meisjes vielen uit, door zwangerschappen of door taken die ze thuis moesten vervullen.

Uiteindelijk stroomden er van de 200 oorspronkelijke scholieren maar 9 door naar het hoger onderwijs: 6 mannen en 3 vrouwen, waaronder Lydia. Het besef groeide dat veel meer vrouwen zouden kunnen doorstromen als ze in een goede omgeving vertoefden.

Vandaar dat Lydia op 17-jarige leeftijd – samen met de 2 andere vrouwen die konden doorstromen – campagnes startte op school. Doel: het zelfvertrouwen van de meisjes opkrikken. Daartoe nodigde ze rolmodellen uit zoals advocaten, schrijvers en musici. Met dat Teen Girls Support Initiative bereikte ze zo’n 1.000 meisjes.

Tijdens haar universitaire studies in Dar es Salaam – ze studeerde public relations en reclame – organiseerde ze zogenaamde panda-evenementen – panda is Swahili voor het werkwoord ‘planten’. Ze nodigde daarbij populaire sprekers uit die de meisjes inspireerden voor meer financiële onafhankelijkheid, bijvoorbeeld via een eigen zaak.

Eenmaal afgestudeerd werkte ze als radiopresentator voor een ngo die werkt rond leiderschap. Maar ze keerde algauw terug naar haar campagnewerk dat ze uitbouwde tot een volwaardige ngo die de naam ‘Her Initiative’ meekreeg.

De mindset veranderen

Hoe maak je tienermeisjes en jonge vrouwen (tot 35 jaar) financieel onafhankelijk? Bij Her Initiative zetten ze alvast in op economische versterking en digitale geletterdheid. De mindset – het geheel van denkbeelden en aannames die het gedrag van de vrouwen bepaalt – moet veranderd worden! Dat kan door hen te wijzen op hun rechten, door hen te leren wie ze zijn en door vaardigheden te ontwikkelen. En eens ze over hun eigen producten of diensten beschikken, leren ze hoe ze klanten kunnen aantrekken en hoe ze toegang kunnen krijgen tot financiële middelen.

Bij Her Initiative beseffen ze bovendien dat (digitale) technologie niet de toekomst is, maar nu. Als de jonge onderneemsters hun producten aantrekkelijk etaleren op bijvoorbeeld Instagram, kunnen ze klanten overtuigen. Dat gaat snel en goedkoop. Een winkel hebben ze immers niet nodig. Door meer te leren over zichzelf en stilaan positieve resultaten te boeken, krijgt hun zelfvertrouwen een enorme boost.

Maar Her Initiative probeert ook een ‘gunstige omgeving’ (enabling environment) te creëren door te pleiten voor een beter beleid en gunstiger wetten. De Tanzaniaanse samenleving moet de productieve rol van vrouwen erkennen en respecteren en hen de mogelijkheid bieden om mee het beleid uit te stippelen.
 

15.000 jonge vrouwen

Om haar doel te bereiken, ontwikkelde Her Initiative 9 programma’s, gericht op verschillende doelgroepen, maar alle met elkaar vervlochten. Zo kwamen al ruim 5.000 jonge onderneemsters in aanmerking voor Panda Digital. Via dat e-learning-platform in Swahili kunnen ze op hun eigen tempo vaardigheden aanleren en krijgen ze persoonlijke coaching voor hun zaak.

De Mishiko Clubs brachten tot nu toe meer dan 1.000 meisjes in 10 middelbare scholen in Dar es Salaam financiële geletterdheid bij. Ze kregen ook tips hoe ze kunnen sparen en bijverdienen. Op die manier hoopt Her Initiative die meisjes op school te houden. Plan B Project ondersteunt tienermeisjes die de school al verlaten hebben en bestrijdt tegelijkertijd gendergerelateerd geweld.

Op nauwelijks 5 jaar tijd kan Her Initiative best tevreden zijn over de impact. Zo kon de ngo ruim 15.000 jonge vrouwen bereiken. 2.805 jonge onderneemsters begonnen digitaal te werken, 210 ervan startten een nieuwe zaak op. Daarnaast werden 18 door jongeren geleide organisaties ondersteund.

KBF Afrika Prijs

Her Initiative vond diverse sponsors. Denk aan de VN-vrouwenorganisatie (UN Women), het Malala Fund, Nederland en de Roddenberry Foundation. Toch streeft de ngo naar meer financiële onafhankelijkheid om meer op lange termijn te kunnen werken. Daarom zette ze een investeringsfonds op en schreef ze potentiële schenkers aan.

En nu is er dus de KBF Afrika Prijs die gepaard gaat met een som van 200.000 euro. Dat geld zal onder andere besteed worden om hun programma’s op te schalen. Zo wil Her Initiative graag Panda Digital uitbreiden tot het volledige Swahilisprekende gebied, ook in het buitenland dus. Momenteel is de ngo fysiek actief in 6 van de 26 Tanzaniaanse regio’s. Ook dat wil ze uitbreiden.

Maar de KBF Afrika Prijs betekent veel meer dan een som geld, het is een totaalpakket. Het gaat gepaard met technische assistentie, biedt de mogelijkheid om aan te knopen met andere financiers en om de uitdagingen in de wereld beter te begrijpen.
 

Zelfvertrouwen

Lydia en haar 4 medewerkers blijven in elk geval sterk gemotiveerd. Niet in het minst omdat de mooie succesverhalen voor het rapen liggen. Zo is er Rosy die bloemstukken maakt om trouwfeesten te decoreren. Ze had geen greintje zelfvertrouwen voor ze aan Panda Digital deelnam. Vandaag post ze mooie foto’s van haar werk op sociale media en heeft ze meer dan 100 klanten.

Of de vrouw die erin slaagde een bloeiende zaak uit te bouwen die vrouwen bijstaat die borstvoeding geven. Er blijkt een enorme vraag naar ondersteuning en dankzij de digitale aanpak heeft ze nu veel klanten.

Of nog de mannelijke arts die niet echt aan de bak kwam. Ook hij schakelde over op een digitale aanpak met onder andere ondersteuning bij zwangerschappen. Hij ontdekte dat er een grote vraag was naar medische kits en die verkoopt hij nu.

Allemaal levens die op een verbazingwekkende manier getransformeerd werden met een opmerkelijk boost in zelfvertrouwen! En daar is het Her Initiative om te doen.