Olympische en Paralympische Spelen 2024: grondige voorbereiding, geen noemenswaardige incidenten

Met tienduizenden Belgische supporters die voor de Olympische en Paralympische Spelen naar Frankrijk afzakten, moesten onze collega’s in Frankrijk op alles voorbereid zijn: veel meer vragen om bijstand en mogelijk een zware crisis. Gelukkig verliep alles zonder noemenswaardige incidenten.

De Olympische en Paralympische Zomerspelen bieden elke 4 jaar een gigantisch feest voor de sportliefhebber. Al moesten de Spelen in Tokyo in 2021 – nog in volle coronatijden – het zonder publiek stellen, bij de Spelen deze zomer in Parijs zat er geen rem op.
 

Meer dan 257.000 tickets vanuit België

Ook de Belgen tekenden in groten getale present, zeker nu de Spelen op een boogscheut van bij ons plaatsvonden. Op de Belgische markt werden ruim 257.000 tickets aangekocht, alleen al voor de Olympische Spelen! Tienduizenden landgenoten zijn speciaal voor de Spelen naar Frankrijk afgezakt, niet alleen in Parijs, maar ook naar steden als Marseille, Lyon en Rijsel waar eveneens wedstrijden doorgingen.

Een pak volk dus, en meteen een hoger risico dat die Belgen in ons zuidelijke buurland problemen ondervinden. Supporters kunnen hun identiteitskaart verliezen, gearresteerd worden, ziek worden of zelfs overlijden… Bovendien hield Frankrijk sinds enkele maanden een hoog dreigingsniveau aan. De kans op een aanslag was niet uit te sluiten.

En hier komt een van de kerntaken van onze FOD en onze posten – ambassades en (ere)  consulaten – op de proppen: bijstand verlenen aan Belgen in het buitenland. Onze collega’s moesten letterlijk op alles voorbereid zijn! Ze moesten afdoend kunnen antwoorden op alle vragen van de talloze Belgische supporters, ook in geval van een zware crisis.
 

Crisisplanning

Om zich degelijk te kunnen voorbereiden, gingen onze posten al ruim een jaar voor de aanvang van de Spelen aan de slag. Onze collega’s in Parijs (ambassade) en Marseille (consulaat-generaal) werkten daarbij nauw samen met het hoofdkwartier in Brussel (dienst buurlanden, dienst bijstand aan Belgen in het buitenland, crisiscentrum, communicatie…), het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC), de kanselarij van de premier en het Koninklijk Paleis.

Om een degelijke crisisplanning uit te dokteren, maakte onze ploeg ook gebruik van zijn contacten met plaatselijke spelers. Denk aan het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken, de lokale politie, verenigingen voor slachtofferhulp en zo meer.

Alle medewerkers van de buitenlandse carrière op de ambassade bleven doorwerken tijdens de Spelen, maar ook het merendeel van het lokale personeel nam geen verlof. Bovendien versterkten 5 werkkrachten ter plaatse de dienst consulaire bijstand tijdens de kantooruren. Buiten de kantooruren konden we de wachtdienst verzekeren – met 2 noodnummers voor Belgen in nood – en konden we ook bij een crisis de dienstverlening garanderen.

Terreinbezoeken in onder meer Seine-Saint-Denis en Rijsel leerden ons hoe de lokale overheden de organisatie aanpakten. Op de website van onze posten én bij het reisadvies voor Frankrijk voegden we infofiches toe met specifieke uitleg voor Belgische toeristen die kwamen supporteren tijdens de Olympische Spelen. Voor de bezoekers in Rijsel maakten we een aparte fiche. Want alleen al voor de basketbalwedstrijden van de Belgian Cats – die in Rijsel doorgingen – kochten de Belgen 42.000 tickets. Ook onze sociale media hebben we uitgebreid benut om info bekend te maken.
 

Vlekkeloos

Uiteindelijk heeft de massale aanwezigheid van Belgische supporters niet geleid tot een hoger aantal gevallen van consulaire bijstand. Ook in Marseille – dat recent een ietwat onveilig imago meekreeg – verliepen de Spelen vlekkeloos. Ons consulaat-generaal kreeg er niet meer oproepen voor bijstand dan in normale omstandigheden.

Dat uiterst gunstige verloop was zeker te danken aan de uitstekende organisatie door de Fransen. De Franse overheden hebben er alles aan gedaan om de toeristen zo goed mogelijk te informeren én ze zetten massaal ordehandhavers in.

Zo waren er tijdens de Spelen circa 30.000 politiemensen en gendarmen aan de slag, tijdens de openingsceremonie zelfs 45.000. Deze manschappen kregen daarbij steun vanuit het buitenland, onder andere vanuit België. Denk aan de hondenbrigades in Rijsel en Parijs waar leden van de Belgische federale politie en de Staatsveiligheid deelnamen aan de dagelijkse veiligheidsbriefings.

De deelname van verbindingsofficieren van de federale politie en de Staatsveiligheid aan een ‘internationaal samenwerkingscentrum’ bleek trouwens uiterst nuttig voor onze posten.

Hoogwaardigheidsbekleders

Vanzelfsprekend stonden onze posten niet alleen paraat voor de Belgische supporters, maar evenzeer voor de Belgische Olympische en Paralympische ploegen. Ook de talrijke Belgische hoogwaardigheidsbekleders die op bezoek kwamen, rekenden op ons. En dat laatste nam best wat tijd in beslag. Allen dienden we immers zorgvuldig te vergezellen volgens de protocollaire voorschriften.

Zo onthaalden we tijdens de Olympische Spelen het vorstenpaar en hun 4 kinderen, de premier en een aantal federale en regionale ministers. Tijdens de Paralympische Spelen waren premier De Croo en minister Lalieux aanwezig. Prinses Astrid bleef van de opening op woensdag tot en met zaterdag in Parijs om de Paralympische ploeg een hart onder de riem te steken.
 

Lotto Belgium House

Wellicht hoorde je over het Lotto Belgium House, het centraal gelegen supportershuis, vlakbij de Arc de Triomphe en de Champs-Élysées. Dat initiatief van het BOIC werd mee door onze FOD ondersteund. Zo financierden we de openingsreceptie in het bijzijn van het vorstenpaar en de premier, inclusief het concert.

Een dergelijk supportershuis is hoe dan ook een must tijdens de Spelen, zeker als er zoveel Belgische fans de wedstrijden bijwonen. In totaal kwamen er ongeveer 33.000 bezoekers over de vloer en werden er 3000 VIP-lunches genoteerd.

Een supportershuis biedt tevens een ideale vitrine om de troeven van ons land in de kijker te zetten. De regionale handelsinstanties (AWEX, FIT…) organiseerden er meerdere succesrijke zakenevents. Diverse Belgische bedrijven leverden immers een onmisbare bijdrage aan de Olympische Spelen in Parijs: grasmatten, infrastructuur, elektronica en informatica (ticketsysteem, reuzeschermen, geluidsinstallaties…). Koning Filip kon zich tijdens het openingsevent zelf van de Belgische expertise vergewissen omdat die mee het wervelend lichtspektakel op de Eiffeltoren mogelijk maakten.

Tijdens de Paralympische Spelen konden de Belgen terecht in het Lotto Paralympic Belgium House in het Salon Elysée Té op de Champs-Élysées. De gunstige ligging zorgde voor een uitstekende zichtbaarheid van ons land. Ook hier ondersteunde onze FOD het Paralympisch comité om zo’n huis te kunnen installeren.
 

Kleurrijk fresco

Een mooie blikvanger was ongetwijfeld het fresco van de Franse kunstenaar Tim Marsh die onze ambassade in Parijs siert. Deze muurschildering werd gefinancierd door de kanselarij van de premier in het kader van de Belgium Beyond-campagne die het imago van België in het buitenland wil opvijzelen. Tijdens de Spelen kon het kunstwerk op ontzettend veel bijval rekenen bij voorbijgangers. De centrale ligging van onze ambassade vlakbij de Place de l’Etoile was daar zeker niet vreemd aan. Overigens bleek de kleurrijke tekening ook een gedroomd decor voor foto’s met de Belgische hoogwaardigheidsbekleders.

Uiteindelijk zijn zowel de Olympische als de Paralympische Spelen uitzonderlijk vlot verlopen. Ze waren ook uitstekend voor het Belgische imago. Onze posten en regionale instanties, onze bedrijven én vooral onze atleten zetten hun beste beentje voor. Met 10 medailles – 3 gouden, 1 zilveren, 6 bronzen – deden we het zeker niet slecht. Op de Paralympische Spelen haalden we er zelfs 14 – 7 gouden, 4 zilveren en 3 bronzen. Op naar de volgende Spelen in Los Angeles in 2028!

Ten slotte willen we nog vermelden dat maar weinig Belgische toeristen zich geregistreerd hebben op, onze tool waarmee je ons op de hoogte kan brengen dat je naar het buitenland vertrekt. Dat laat onze ambassades en consulaten toe je snel te contacteren in geval van een crisis. We blijven er bij de Belgen op aandringen zich te registreren op Travellers Online als ze naar het buitenland reizen. Ook in zogenaamd veilige gebieden kunnen er crisissen plaatsvinden.