Team Belgium aan het werk voor SDG4

  1. Laatst bijgewerkt op
Image
Rudi Veestraeten en William Carlos

De Belgische ambassadeur Rudi Veestraeten (rechts) draagt symbolisch het voorzitterschap van de Education Development Partners group over aan de Ierse ambassadeur William Carlos.

De gelederen sluiten in moeilijke tijden

De Education Development Partners (EDP) group in Oeganda is een platform waar donoren en technische partners uit het onderwijs discussies voeren, samenwerken en aanbevelingen formuleren over onderwijskwesties. Het platform fungeert als adviesorgaan voor het Oegandese ministerie van Onderwijs en Sport (MoES). Er wordt onderzocht wat de sectoriële strategieën, plannen en beleidslijnen van de regering en de projecten en ondernemingen van de EPD-leden in het algemeen (zouden kunnen) betekenen voor onderwijs - zowel wat toegang als wat kwaliteit betreft.

Image
Kwaliteitsonderwijs

Leden van de Education Development Partners in Oeganda

  • Bilaterale partners: België, Frankrijk, Ierland, Japan, Noorwegen, Zweden
  • Ontwikkelingsagentschappen: Enabel, FCDO/UK Aid, Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ), Japan International Cooperation Agency (JICA), Korea International Cooperation Agency (KOICA), USAID
  • VN-agentschappen: IAO, UNCDF, UNESCO, UNFPA, UNHCR, UNICEF, WFP
  • Internationale organisaties: Afrikaanse Ontwikkelingsbank, Europese Unie (DG ECHO), VVOB, Wereldbank

Elk jaar neemt een ander lid het voorzitterschap op zich. De Belgische ambassadeVVOB - education for development en Enabel sloegen de handen in elkaar voor de opdracht van juni 2020 tot juni 2021, te midden van de COVID-19-pandemie en de wereldwijde schoolsluitingen. Van maart tot oktober 2020 raakte het onderwijs in Oeganda volledig ontwricht. De scholen gingen vervolgens klas per klas opnieuw open, om in juni 2021 - tijdelijk - weer volledig te sluiten. Het waren op zijn zachtst gezegd moeilijke tijden, maar de andere EDP-leden waren vol lof over het leiderschap van 'Team Belgium' in de besprekingen over de COVID-19-respons.

Image
Education Development Partners Group

1 jaar, 3 prioriteiten

Diplomaat Alexandre Brecx, adjunct-hoofd samenwerking aan de Belgische ambassade in Kampala, verpersoonlijkte het voorzitterschap van Team Belgium: 'De hele EDP-groep gaf blijk van echt leiderschap door het ministerie van Onderwijs en Sport van Oeganda te helpen om snel te reageren op de pandemie. Donoren en uitvoerders stemden hun steun en interventies snel op elkaar af, wat een belangrijke rol speelde om de eerste golf van de COVID-19-pandemie onder controle te krijgen.'

'Leerlingen leden - en lijden nog steeds - onder de korte- en langetermijngevolgen van de schoolsluitingen. De situatie is uiterst zorgwekkend. De resultaten van vele jaren ontwikkelingssamenwerking staan op het spel. Tegelijkertijd bracht de crisis de ontwikkelingspartners dichter bij elkaar. We breidden onze kring van stakeholders uit en verbeterden de coördinatie met het ministerie.'

Naast de noodzakelijke COVID-19-respons, nam Team Belgium ook het voortouw in het validatieproces van de Education and Sport Sector Analysis, en in de besprekingen over de nieuwe financieringsmogelijkheden van het Global Partnership for Education. Team Belgium blinkt echter het meest uit als het gaat om scholing, lerarenopleiding en digitalisering, de 3 prioriteiten van de voorzitters tijdens hun eenjarig mandaa

Over scholing en lerarenopleiding

Oeganda en België delen de belangrijke ambitie om de Oegandese jeugd de vaardigheden van morgen bij te brengen - en om onderwijsprofessionals aan te trekken en te behouden die die ambitie kunnen waarmaken. Het lerarenkorps in Oeganda moet worden uitgebreid om in te spelen op de demografische groei, en leraren moeten de juiste pedagogische vaardigheden ontwikkelen om kinderen en jongeren de kans te geven zich in hun school- en arbeidsloopbaan te ontplooien.

Om dat te bereiken liggen er erg ambitieuze curriculumvernieuwingen op tafel: competentiegericht onderwijs, levensvaardigheden, projectwerk, onderwijs in ondernemerschap, het onderwijssysteem koppelen aan de arbeidswereld en digitale geletterdheid staan allemaal hoog op de agenda van het MoES. Team Belgium ondersteunt die innovaties al jarenlang via:

Dat laatste multidonorprogramma 'Support to the implementation of the Skilling Uganda Strategy’ wordt medegefinancierd door verschillende EDP-leden - België, Ierland, de EU en GIZ - voor een totaalbedrag van 30 miljoen euro. België neemt daarin het voortouw met 22 miljoen; Team Belgium ontwerpt oplossingen en weegt door in de beleidsdialoog om de toegang tot en de kwaliteit van technisch en beroepsonderwijs en -opleiding (TVET) in Oeganda te verbeteren. Sinds 2014 leidt de 'Support to the implementation of the Skilling Uganda Strategy' tot speerpuntoplossingen voor zowel formele als niet-formele toegang tot erkende opleidingen naar aanleiding van de TVET-strategie van de regering van 2012 en het onlangs goedgekeurde TVET-beleid. De TVET-raad is verantwoordelijk voor de uitvoer van dat beleid en omarmt een scholingsaanpak geleid door de privésector, waarvoor het project oplossingen biedt.

Ter ondersteuning van deze grote betrokkenheid zit Team Belgium de technische werkgroep 'Skilling through Enabel' van de EDP voor. De werkgroep zorgt ervoor dat informatie over scholing vlot doorstroomt van en naar het MoES, creëert een platform voor dialoog tussen de EDP-leden over Skilling en organiseert regelmatig evaluaties en verzamelt input voor beleidsformulering. Andere werkgroepen leggen zich toe op Basisonderwijs en Digitalisering.

'Team Belgium investeert in de kwaliteit van lerarenopleidingen voor en tijdens het dienstverband, alsook in de infrastructuur van de opleidingen', legt Toon De Bruyn, VVOB Country Programmes Manager voor Oeganda, uit. 'We ontwikkelen en implementeren oplossingen op grotere schaal om pas gekwalificeerde leraren en instructeurs voor middelbare scholen uit te rusten met de nodige vaardigheden voor de toekomst.'

'VVOB is het enige lid dat investeert in de opleiding van toekomstige TVET-instructeurs in Oeganda. We ontwikkelen oplossingen om de beroepspraktijkvorming en examenpraktijken te verbeteren en om ondernemingen voor de opleiding van instructeurs en leraren op te richten.'

Over digitalisering

Als voorzitter zet Team Belgium digitalisering stevig op de agenda. Dat bleek cruciaal om het ministerie te helpen om het beleid rond TVET en leraren in de praktijk te brengen. En hoewel digitalisering al vele jaren een belangrijke prioriteit is voor de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, was de COVID-19-pandemie een katalysator om de toegang tot onderwijs- en leermateriaal en online voorzieningen te verbeteren.

Enabels alom geprezen Teacher Training Education Sandbox is een goed voorbeeld. Het project experimenteerde met EdTech-instrumenten om ervoor te zorgen dat leraren in opleiding konden blijven leren tijdens de sluiting van de scholen. Er werden verschillende onderwerpen en e‑learningcursussen met toegankelijke en gratis digitale instrumenten ontwikkeld en uitgerold. Het project was er ook op gericht om virtuele communicatie tussen scholen en studenten tot stand te brengen, nieuwe manieren van online resultaatmanagement te testen en leraren 21e-eeuwse vaardigheden bij te brengen.

'We hebben ook een peer-to-peer supportsysteem opgezet tussen docenten van elk van onze partnerscholen als een soort helpdesk', vertelt Virginie Hallet, onderwijscoördinator bij Enabel. 'We hebben ook een hele reeks oefensessies en IT-masterclasses georganiseerd om nieuwe digitale tools te demonstreren. En we waren blij uit onderzoek te kunnen afleiden dat onze inspanningen hun vruchten afwierpen: bijna 80 procent van de docenten heeft het portaal met leermateriaal gebruikt en 60 procent heeft op een bepaald moment al eens een beroep gedaan op de helpdesk. Bijna iedereen vond dat de hulpmiddelen de e-learning vergemakkelijkten.'

Van Team Belgium naar Team Europa

De samenwerking tussen VVOB en Enabel op het vlak van opleiding, scholing en digitalisering van leerkrachten in Oeganda is nog maar net begonnen: een ruimte delen in de kantoren van het ministerie van Onderwijs en Sport, de jaarlijkse Teacher Instructor Education and Training Symposia ondersteunen, toolkits ontwikkelen voor actief lesgeven, actief leren en permanente professionele ontwikkeling, ... zijn slechts enkele van de eerste gezamenlijke initiatieven. De unieke ervaring en bevoorrechte positie van VVOB en Enabel in de Belgische inspanningen voor ontwikkelingssamenwerking, maken van Team Belgium een sterke en gewaardeerde partner voor de onderwijssector in Oeganda.

'Gezien de uitdagende tijden die voor ons liggen, zullen we interne samenhang nodig hebben binnen Team Belgium en binnen de hele EDP-groep en externe samenhang met het ministerie', aldus diplomaat Brecx. 'Ondanks de ontberingen waarmee de onderwijssector te kampen heeft, hebben we een unieke kans gekregen om sterker terug te komen, het onderwijsstelsel opnieuw uit te vinden en het veerkrachtiger te maken. Het voorzitterschap van Team Belgium was tegelijk uitdagend, opwindend en lonend.'

Team Belgium blijft de komende zes maanden aan als covoorzitter ter ondersteuning van aantredend voorzitter Ierland, een gelijkgestemde partner, en zorgt ervoor dat de initiatieven van het afgelopen jaar een plaats op de agenda blijven krijgen. 'Hopelijk brengt deze geest van samenwerking ons van 'Team Belgium' naar 'Team Europe', besluit Alexandre Brecx.

Image
Belgische vlag en Europese vlag