-
Laatst bijgewerkt op

© Shutterstock
De Wereldbank is ’s werelds grootste instelling voor ontwikkelingssamenwerking. Doel: (1) de extreme armoede uitroeien tegen 2030 (doelstelling 3%) en (2) zorgen voor een duurzame groei die ook aan de armste 40% van de bevolking ten goede komt.
Ze probeert dat doel te bereiken met behulp van haar 5 instellingen (zie kader onderaan). Via de International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) en de International Development Association (IDA) verleent ze technische bijstand en (goedkope) leningen en giften aan openbare instellingen in ontwikkelingslanden. De International Finance Corporation (IFC) en de Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA) staan in voor steun aan private ondernemingen.
Ongekende recessie
De Wereldbank schat dat de COVID-19-pandemie een wereldwijde recessie zal veroorzaken van een ongekende diepte en duur. ‘Voorlopige berekeningen tonen aan dat de wereldeconomie in 2020 zal dalen van 87 biljoen dollar naar 83 biljoen dollar’, vertelt ons vanuit Washington onze landgenote Nathalie Francken, plaatsvervangend directeur bij de Wereldbank (nvdr: 1 biljoen = een miljoen keer een miljoen). ‘Dat betekent een daling met 4 biljoen dollar of een bedrag dat hoger is dan het gezamenlijk bbp van heel Latijns-Amerika! Deze zware krimp van de wereldeconomie zal zich vertalen in een toename van de wereldwijde armoede.’

Nathalie Francken
De pandemie ondergraaft dus de doelstellingen zelf van de Wereldbank: extreme armoede uitroeien en inclusieve groei stimuleren. ‘De wereldwijde extreme armoede – dus het aandeel van de wereldbevolking dat het moet stellen met minder dan 1,9 dollar per dag – zal in 2020 stijgen tot 8,6% tegenover 8,2% in 2019’, zegt Francken. ‘Dat betekent 40 tot 60 miljoen extra mensen in extreme armoede.’
Levens redden
Daarom past de Wereldbank zijn strategie aan. In een eerste fase wil zij 14 miljard dollar uittrekken om de pandemie te helpen indijken. Hoofddoel: levens redden. Francken: ‘Daarmee zullen we de landen op korte termijn ondersteunen om het virus snel te kunnen opsporen, om de verspreiding van het virus tegen te gaan en om medische benodigdheden in te kopen zoals handschoenen, maskers en draagbare beademingstoestellen. Ook de gezondheidssector in het algemeen zal ondersteund worden, bijvoorbeeld door klinische zorgfaciliteiten te bouwen of uit te breiden en door eerstelijnshulpverleners op te leiden. Er komt ook steun voor sociale bescherming.’
Sociaal en economisch herstel
In een tweede fase zal 150-160 miljard dollar besteed worden tijdens de komende 15 maanden en in totaal 330-350 miljard dollar voor de periode tot eind juni 2023. De fondsen zullen aangewend worden voor sociaal en economisch herstel. ‘We willen daarmee de armsten en meest kwetsbaren beschermen. Maar ook de ondersteuning van de private sector (vooral KMO’s) en van jobcreatie is cruciaal. Het herstel dient ook veerkrachtig en duurzaam te zijn.’
De Wereldbank helpt landen eveneens om toegang te krijgen tot dringend noodzakelijke medische benodigdheden. Zij doet dat door namens overheden contact op te nemen met leveranciers en door te helpen met openbare aanbestedingen. ‘Door medisch materiaal aan te kopen voor een aantal landen tegelijk kan de Wereldbank schaalvoordeel uitspelen.’
Schuldenlast
Ten slotte onderzoekt de Wereldbank op welke manier ze de schuldenlast van de arme landen kan verminderen. ‘De Wereldbank geeft inderdaad (goedkope) leningen, maar toch krijgen veel van de armste landen 50% tot 100% van hun financiering als giften’, zegt Francken. ‘In totaal voorziet IDA 51 miljard dollar giften voor de 76 armste landen voor de komende 15 maanden. Dat komt neer op 12 keer de afbetaling van de schulden die de landen hebben bij IDA.’
‘We menen dat we een stevig totaalpakket kunnen inzetten’, besluit Francken. ‘Samen met de inspanningen van de andere ontwikkelingspartners hopen we de impact op de armoede te kunnen beperken. Of het voldoende is? Dat zal de tijd uitwijzen. Op korte termijn willen we er alvast voor zorgen dat tijdige en adequate financiering voorhanden is.’
De Europese Unie draagt ruim 22% bij aan het kapitaal van de instellingen van de Wereldbank en is bijgevolg een belangrijke aandeelhouder.
Wat is en doet de Wereldbank(groep)?
De Wereldbank bestaat uit 5 instellingen:
- International Bank for Reconstruction and Development (IBRD)
- International Development Association (IDA)
IBRD en IDA vormen samen de eigenlijke Wereldbank, met name dat onderdeel dat aan openbare instellingen in ontwikkelingslanden (goedkope) leningen of giften, technische bijstand en andere hulp verschaft. Het betreft vooral grote infrastructuurprojecten zoals de elektrificatie van het platteland in Mali, de verbetering van het openbaar vervoer in Abidjan (Ivoorkust) en de toegang tot water en het verbeteren van landbouwdiensten in Somalië.
- International Finance Corporation (IFC)
IFC verstrekt leningen aan private ondernemingen die investeren in ontwikkelingslanden, en kan zelf ook deelnemen in het kapitaal.
- Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA)
MIGA – mondiaal tegenhanger van het Belgische Credendo – verstrekt investeringsgaranties tegen politieke risico’s aan private investeerders. Doel: buitenlandse investeringen in ontwikkelingslanden stimuleren.
- International Centre for the Settlement of Investment Disputes (ICSID)
ICSID is ’s werelds voornaamste instelling die geschillen beslecht rond internationale investeringen.

Onze ambassades zetten hun beste beentje voor
De Belgische ambassades worden in de landen waarin ze gevestigd zijn, geconfronteerd met de grote impact van de coronacrisis. Da...

‘We moeten het virus ook in Afrika klein krijgen’
België wil zijn ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp inzetten om de covid-19-pandemie te bestrijden in zijn partnerland...

Corona en consoorten: vanwaar komen ze?
Waar komen ziekteverwekkers zoals het nieuwe coronavirus vandaan? En waarom groeien ze zo makkelijk uit tot een pandemie? We zoc...