Het beleid van België binnen de EU

In het kort

In februari 2020 heeft de Europese Commissie heeft haar digitale strategie gelanceerd met een reeks thematische en wetgevingsinitiatieven op digitaal gebied. Die strategie vormt samen met de Green Deal de dubbele uitdaging om de Europese economie om te vormen tot een duurzame economie en maatschappij van de toekomst.

De grote lijnen van de digitale EU-strategie zijn:

1. Technologie: ‘Advanced Digital Technologies’: het doel is om (nieuwe) technologieën te ontwikkelen en in te zetten die een (positieve) impact hebben op het dagelijkse leven van de burger. Initiatieven zoals artificiële intelligentie (AI), Internet of Things (IoT), bekend via de ontwikkeling van verbonden apparaten, supercomputers (HPC – high performance computing), de cloud, blockchain…
    
2. Bevordering en regulering van een competitieve digitale eengemaakte markt: ‘Digital Economy’. De regulering van digitale platformen (Digital Services Act (DSA) en Digital Markets Act (DMA)), maar ook strategieën voor datagebruik (Digital Governance Act (DGA) en Data Act) waarmee een geschikt wettelijk kader wordt opgezet om de uitwisseling van (vooral industriële) gegevens te bevorderen. Het doel is om zo de ontwikkeling van nieuwe economische en industriële toepassingen aan te moedigen die op de analyse van dergelijke gegevens zijn gebaseerd. De verhoging van digitale vaardigheden en de digitale arbeidsmarkt, connectiviteit en telecommunicatie maken eveneens deel uit van de digitale strategie.
    
3. Vertrouwen, bescherming van persoonsgegevens en van communicatie: ‘Digital Society’: het doel is om de burger vertrouwen te laten krijgen in digitale communicatie en diensten, onder andere door de persoonsgegevens en de communicatie van de burgers te beschermen. Onder die thema’s vallen initiatieven zoals de e-Privacyverordening die als doel hebben digitale communicatie te beschermen, of nog digitale openbare diensten, maar ook digitale inclusie. 
    
4. Internationale aspecten: het internationale (buitenlandse) beleid van de EU op digitaal gebied.   

De recente coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat de gedigitaliseerde maatschappij versneld haar intrede heeft gedaan (telewerken/videoconferentie, e-commerce, streaming, AI-toepassingen, corona-apps, online lesgeven…) met vele positieve maar ook negatieve aspecten zoals verhoogde cybercriminaliteit en desinformatie/schadelijke inhoud.

De EU wil dus aandacht hebben voor hoe we vlot en grootschalig data kunnen delen (data sharing, AI, Digital Governance Act, data economy, cloud, high performance computing …) die voldoende beschermd (GDPR, e-privacy) en beveiligd (cyberveiligheid) zijn. Dit zijn gebieden waarin de EU wereldwijd een sterke rol wenst te spelen. Daarvoor is ook nood aan de uitrol van de nodige en interoperabele infrastructuur om zo de connectiviteit in landelijke en reeds geconnecteerde regio’s te verhogen, aan de noodzakelijke e-vaardigheden om de digitale kloof te beperken (bijscholen en omscholen) en voldoende financiering voor onderzoek, ontwikkeling en de uitrol van toepassingen (Connecting Europe Facility 2, het Digital Europe Programme en Horizon Europe).

Hierbij moet er steeds op worden toegezien dat het gelijke speelveld wordt behouden, zowel binnen de EU als op het wereldtoneel (e-commerce, rol van platformen als bewaker gatekeeper, digitale waardeketens, Digital Services Act, respecteren van consumentenrechten online, strijd tegen illegale en schadelijke inhoud …). Op internationaal gebied wil de EU meer strategische autonomie en digitale soevereiniteit zonder daarbij in internationaal protectionisme te vervallen en mét een eigen Europees karakter (o.m. respect voor privacy en fundamentele rechten) dat het ook als internationale standaard wil promoten.

 
Doelstellingen voor België

België onderschrijft het belang van de digitale strategie met de ontwikkeling van nieuwe technologieën, een functionerende eengemaakte digitale markt en open databeheer volgens een eigen Europese aanpak. Dit steeds met oog voor de rol en plaats van de in de Belgische economie belangrijke kmo’s in het digitale ecosysteem en de ondersteuning van kmo’s bij verdere digitalisering; nood aan voldoende financiering (Digital Europe Program (DEP), Connecting Europe Facility (CEF), MFK, Horizon Europe); respect voor privacy, de nood aan e-vaardigheden (bijscholen/omscholen), en met een goede balans tussen kosten en baten (cyberveiligheid).

België ondersteunt eveneens de bevordering en ontwikkeling van een stabiel kader voor data-infrastructuur alsook de beveiliging en de harmonisatie van de digitale markt. Het doel is om de Europese competitiviteit te bevorderen en tegelijk ook de fragmentering van de markt terug te dringen. De beginselen van interoperabiliteit, connectiviteit en overdraagbaarheid zijn cruciaal voor die infrastructuur, net als de integratie van ethische regels die in overeenstemming met gegevensbescherming zijn.

Aangezien België voor verdere digitalisatie pleit, schaart het zich geregeld achter initiatieven van andere lidstaten die de Belgische prioriteiten delen. België wil dus de Belgische belangen verdedigen door samen te werken met andere Europese lidstaten. Daarbij blijft België positief tegenover het Europese project staan.