-
Laatst bijgewerkt op
De Democratische Republiek Congo is het belangrijkste partnerland van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Ondanks de grote verscheidenheid aan natuurlijke rijkdommen is het toch een van de armste landen ter wereld.
De uitdagingen voor ontwikkeling en armoedebestrijding zijn er gigantisch. De zwakke administratieve structuur van het land, de geringe rechtszekerheid en geringe toegang tot diensten is een obstakel voor het bereiken van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.
De OESO kenmerkt DR Congo als fragiele staat, en dit gaat gepaard met specifieke aanbevelingen voor ontwikkelingssamenwerking. De invalshoek van fragiliteit wordt meer en meer geïntegreerd in de Belgische ontwikkelingssamenwerking in DR Congo en ook elders.
© Shutterstock
De Belgische ontwikkelingssamenwerking gebeurt via verschillende wegen:
Gouvernementele ontwikkelingssamenwerking
De Belgische gouvernementele ontwikkelingssamenwerking in de DRC wil de leefomstandigheden van de Congolese bevolking verbeteren aan de hand van partnerschappen met de overheidsinstellingen in het land. De samenwerking wordt hoofdzakelijk gerealiseerd in de provincies.
De gouvernementele ontwikkelingssamenwerking tussen België en de Democratische Republiek Congo dateert van de onafhankelijkheid en werd in 2000 heropgestart, na negen jaar opschorting. België is er traditioneel actief in verscheidene sectoren: landbouw, infrastructuur, onderwijs, gezondheidszorg, institutionele ondersteuning en goed bestuur. Het actuele samenwerkingsprogramma richt zich op:
Landbouwontwikkeling
Bijna 80 % van de Congolezen woont op het platteland en de landbouw is de belangrijkste economische sector. Congo wil het platteland nieuw leven inblazen via de ontwikkeling van moderne productiestructuren en de versterking van de kleine boeren.
De Belgische gouvernementele samenwerking ondersteunt deze visie door interventies uit te voeren bij familiale landbouwbedrijven en bij de provinciale publieke diensten:
- er wordt geprobeerd kwantiteit en de kwaliteit van de landbouwproductie te verbeteren
- de activiteiten voor de verwerking, opslag en commercialisering van de productie worden er ondersteund
- de publieke provinciale diensten worden versterkt in hun opdrachten van ondersteuning, opvolging en coördinatie van de landbouwsector
© Shutterstock
Professionele vorming
Het aanbod van relevante beroepsopleidingen die aangepast zijn aan de noden van de samenleving en de bedrijfswereld blijft een heikel punt in Congo. De Congolese bevolking bestaat namelijk grotendeels uit jongeren, en het land moet hen perspectieven kunnen bieden.
Onze steun in de onderwijssector spitst zich dan ook toe op het technisch onderwijs en de beroepsopleiding. Deze actiegebieden zijn prioritair voor de ontwikkeling van het land, dat dringend nood heeft aan geschoolde werkkrachten. Naast de vorming, wordt er veel aandacht besteed aan de begeleiding naar de professionele inschakeling of het zelf creëren van twerkstelling (ontwikkeling van ondernemerschap). Daarbij gaat bijzondere aandacht naar gendergelijkheid.
Gezondheid
De samenwerking op het vlak van gezondheid wil de bevolking zowel fysiek als financieel een betere toegang bieden tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg.
Daarom ondersteunt de gouvernementele samenwerking naast gezondheidscentra en ziekenhuizen ook het management van het gezondheidssysteem. De gouvernementele samenwerking ondersteunt ook het Ministerie van Volksgezondheid op centraal niveau. Het doel is een systeem voor de bevoorrading van kwaliteitsgeneesmiddelen te ontwikkelen, de epidemiologische evaluatie te verzekeren en normen en strate sectorgieën te ontwikkelen voor de sector. Een specifiek programma richt zich op de holistische begeleiding van de slachtoffers van seksueel geweld.
Verschillende projecten inzake watervoorziening (toegang tot drinkbaar water onder andere via fotovoltaïsche energie) en op het vlak van elektrificatie worden ook uitgevoerd door de gouvernementele samenwerking.
De programma’s van de gouvernementele samenwerking worden uitgevoerd door het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel
© Shutterstock
Niet-gouvernementele samenwerking
De Democratische Republiek Congo is de begunstigde van de niet-gouvernementele samenwerking via een grote diversiteit van Belgische actoren. In totaal zijn er een zestigtal Belgische actoren actief in de DRC via hun vijfjarenprogramma’s. De belangrijkste interventiesectoren zijn de gezondheid, de landbouw en de mensenrechten.Er wordt binnen deze programma’s ook nauw samengewerkt met lokale Congolese organisaties, zowel organisaties van de civiele maatschappij als overheidsinstellingen. Hun voornaamste doelstelling is de versterking van de civiele maatschappij evenals de versterking van hun competenties en de capaciteiten van hun Congolese partners.
De strategische doelstellingen van de niet-gouvernementele actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in DRC zijn:
- Gendergelijkheid bevorderen
- Een duurzame instandhouding en een duurzaam beheer van het leefmilieu en van de natuurlijke hulpbronnen verzekeren, om bij te dragen tot het menselijk welzijn, tot de weerbaarheid van de bevolking tegen de klimaatverandering en tegen natuurrampen, en tot meer sociale rechtvaardigheid
- Een inclusief en kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen waarborgen, met respect voor de rechten van het kind
- De toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg verbeteren en het recht op gezondheid voor iedereen bevorderen
- Een emanciperende, duurzame en marktgerichte landbouw bevorderen, en het efficiënte en duurzame gebruik stimuleren van het enorme potentieel dat Congo biedt op het gebied van bosbouw, landbouw, veeteelt en visserij, met bijzondere aandacht voor de familiale landbouw en hogere inkomsten voor landbouwhuishoudens
- Een beter bestuur op alle beleidsniveaus bevorderen en de eerbiediging van de mensenrechten verbeteren
- De culturele sector versterken
- Het ondernemerschap bevorderen en versterken
© Shutterstock
Multilaterale samenwerking
Om de ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken werkt België, samen met andere donoren zoals de Europese Unie en de Wereldbank, mee aan multilaterale programma’s op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs, leefmilieu, humanitaire hulp en bestuur (verkiezingen, justitie).
België hanteert in de multilaterale samenwerking het principe van de “core funding” waarbij een bijdrage wordt geleverd tot de algemene middelen van de multilaterale partnerorganisaties.
Humanitaire hulp
In fragiele contexten duren verschillende humanitaire en politieke crisissen waar wordt ingezet op humanitaire hulp steeds langer. In zulke situaties is het belangrijk om levens te redden, maar ook zelfredzaamheid te bevorderen door in te zetten op projecten die de link maken tussen structurele hulp, humanitaire hulp en vredesopbouw.
Transitionele ontwikkeling en governance
In het raam van de ontwikkeling inzake transitie en governance, heeft België verschillende projecten gefinancierd, onder andere op het vlak van de verbetering van de transparantie in de mijnsector.
België overlegt in Democratische Republiek Congo ook op regelmatige basis met andere actoren van de ontwikkelingssamenwerking (lokale organisaties, andere donoren, andere ngo’s), over
- de versterking van het democratisch eigenaarschap van de partners,
- de afstemming op hun beleid, procedures en beheerssystemen,
- de harmonisatie met de andere donoren,
- het resultaatgericht beheer,
- de wederzijdse verantwoordelijkheid,
- een betere voorspelbaarheid van de middelen.