Landen

Mozambique beschikt over een rijk en uitgebreid arsenaal aan natuurlijke hulpbronnen. De economie van het land is vooral gebaseerd op landbouw, maar de industrie groeit: vooral sectoren als voeding en drank, chemie en aluminium- en petroleumproductie doen het goed. De toeristische sector breidt eveneens uit. Zuid-Afrika is de voornaamste handelspartner van Mozambique en is de bron van directe buitenlandse investeringen. België is een van de belangrijkste economische partners van het land (Wikipedia).

Het land kende een relatief vreedzame periode en kwam na de tumultueuze Mozambikaanse burgeroorlog (van 1975 tot 1992) weer op krachten, toch wordt het nog altijd geconfronteerd met zware – oude en nieuwe – crisissen. Politieke conflicten en opstanden blijven de kop opsteken, terwijl extreme weersomstandigheden en de gevolgen van de klimaatverandering een dreigend gevaar blijven voor de bevolking. 

Mozambique blijft een arm land dat in sterke mate afhankelijk is van hulp. Het staat voor de grote uitdaging om de voordelen van een groeiende economie eerlijk te benutten om de wijdverspreide armoede, vooral op het platteland, te verlichten en de grondslag van zijn economische groei tegelijkertijd te verruimen tot meer dan enkele megaprojecten en de aanzienlijke instroom van ontwikkelingshulp.

De burgeroorlog verwoestte grotendeels de infrastructuur, het land werd in 2000 ook getroffen door overstromingen. Sinds het einde van de burgeroorlog blijft armoede en gebrek aan toegang tot diensten een van de belangrijkste uitdagingen voor het land.

Mozambique is een van de snelst groeiende economieën in Sub-Saharaans Afrika. Er is nochtans een gapende kloof tussen dit groeiritme en de lage impact ervan op de tewerkstelling en de verbetering van de levensstandaard voor het grootste deel van de bevolking. Mozambique is een fragiele staat.

Mozambique is een partnerland van de Belgische ontwikkelingssamenwerking sinds 2001.

De Belgische ontwikkelingssamenwerking gebeurt via verschillende kanalen:

• Gouvernementele ontwikkelingssamenwerking
• Niet-gouvermentele samenwerking
• Multilaterale ontwikkelingssamenwerking

Ook is er

• Humanitaire hulp 
• Transitionele ontwikkeling en goed bestuur

De Belgische gouvernementele ontwikkelingssamenwerking   in Mozambique streeft ernaar om de leefomstandigheden van de Mozambikanen te verbeteren, aan de hand van partnerschappen met de overheidsinstellingen van het land. Het huidige samenwerkingsprogramma is toegespitst op de volgende sectoren : 

Landbouw en plattelandsontwikkeling

België steunt programma's voor voedselzekerheid en voeding in de zes noordelijke districten van de provincie Gaza, een zeer dorre regio die bijzonder kwetsbaar is voor klimaatverandering.

Door de installatie van 23 drinkwatervoorzieningssystemen moet ons water- en rioleringsproject 51.000 mensen, of meer dan 20% van de beoogde plattelandsbevolking in het noordelijk deel van de provincie, toegang tot drinkwater verschaffen. In het kader van dit project is ook een begin gemaakt met de bouw van 6 ontziltingsinstallaties, die werken op 100% hernieuwbare zonne-energie, in gebieden waar het water te zout is.

Bovendien coördineert België het Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid, dat de tussenkomsten financiert van verschillende VN-organisaties en Belgische NGO's die in de provincie actief zijn. 

Hernieuwbare energie

België onderneemt actie op het gebied van hernieuwbare energie, om zo bij te dragen tot de economische productiviteit en tot de uitbouw van een sociaal dienstennetwerk in de landelijke gebieden van Mozambique, door duurzame, betaalbare en milieubewuste energie te leveren.

Daartoe biedt België steun aan het Mozambikaanse ministerie voor Minerale Hulpbronnen en Energie, met als opzet om diens capaciteiten op centraal en provinciaal niveau te versterken, om zo de beleidsplanning en -formulering te verbeteren alsook de monitoring en het toezicht binnen de energiesector te stroomlijnen.

België wil ook energie vlotter beschikbaar maken in die plattelandsgebieden door te investeren in systemen voor hernieuwbare energie en in ondersteuningsmechanismen om hun duurzaamheid te garanderen, door de bouw van betrouwbare mininetten te financieren en door de technische en financiële duurzaamheid en de slagkracht van het Nationaal Energiefonds te verbeteren.

Gezondheid

Mozambique is ook een partnerland van de Vlaamse overheid, die er haar hulp op de gezondheidszorg richt. In dat kader versterken we de capaciteiten op het gebied van financieel beheer en coördinatie van het ministerie van Volksgezondheid en ondersteunen we de activiteiten van het provinciaal directoraat Volksgezondheid in de provincie Tete, aan de hand van een sterk monitoring- en evaluatiesysteem.

De niet-gouvernementele samenwerking is in Mozambique aanwezig via verschillende kanalen:

• Belgische niet-gouvernementele organisaties (ngo's)
• Vakbonden

Er zijn in totaal 3 organisaties (APOPO, Rode Kruis Vlaanderen en FOS) actief in volgende domeinen:

• ontmijning
• gezondheid
• vakbonden

Een overzicht van de projecten van de Belgische Organisaties van de Civiele Maatschappij in Mozambique

Om de ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken werkt België, samen met andere donoren zoals de Europese Unie en de Wereldbank, mee aan multilaterale programma’s op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs, leefmilieu, humanitaire hulp en bestuur (verkiezingen, justitie).

België hanteert in de multilaterale samenwerking het principe van de “core funding” waarbij een bijdrage wordt geleverd tot de algemene middelen van de multilaterale partnerorganisaties.

In het kader van de transitionele ontwikkeling en goed bestuur heeft België verschillende projecten gelanceerd die gericht zijn op het aanpakken van de grondoorzaken van fragiliteit, met bijzondere aandacht voor jongeren tussen 15 en 24 jaar.