-
Laatst bijgewerkt op
“Global Education is education that opens people’s eyes and minds to the realities of the world, and awakens them to bring about a world of greater justice, equity and human rights for all. Global Education is understood to encompass Development Education, Human Rights Education, Education for Sustainability, Education for Peace and Conflict Prevention and Intercultural Education; being the global dimensions of Education for Citizenship.”
Dit is de definitie van de term "Global Education" zoals bepaald in de Verklaring van Maastricht over mondiaal onderwijs in Europa in 2002. Die verklaring wordt momenteel op Europees niveau bijgewerkt.
Wereldburgerschap is een doelstelling die is opgenomen in SDG 4 over onderwijs en met name in doelstelling 4.7: "Ervoor zorgen dat alle leerlingen kennis en vaardigheden verwerven die nodig zijn om duurzame ontwikkeling te bevorderen, onder andere via vorming omtrent duurzame ontwikkeling en duurzame levenswijzen, mensenrechten, gendergelijkheid, de bevordering van een cultuur van vrede en geweldloosheid, wereldburgerschap en de waardering van culturele diversiteit en van de bijdrage van de cultuur tot de duurzame ontwikkeling”.
Bijdrage van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking
De Belgische samenwerking verduidelijkt het concept en spreekt van wereldburgerschapseducatie in de volgende bewoordingen:
In een context van onderlinge afhankelijkheid tussen globale vraagstukken en het dagelijks leven van individuen en gemeenschappen, is wereldburgerschapseducatie een proces dat als doel heeft:
- een algemeen inzicht in internationale kwesties en ontwikkelingsproblematiek bevorderen en kritische meningsvorming stimuleren;
- een verandering van waarden, attitudes en gedrag teweeg te brengen, zowel op individueel als op collectief vlak;
- de actieve uitoefening van rechten en plichten op lokaal en globaal niveau aan te moedigen.
Dit alles om te komen tot een meer rechtvaardige en solidaire wereld.
Verschillende leerbenaderingen
Dit proces omvat verschillende leerbenaderingen:
- de sensibilisering van burgers en gemeenschappen voor de ontwikkelingsproblematiek en voor de uitdagingen van de Noord-Zuidverhoudingen;
- de bewustmaking van burgers en gemeenschappen van de onderlinge afhankelijkheid tussen Noord en Zuid;
- het engagement van burgers en gemeenschappen in persoonlijke of collectieve acties ten voordele van een duurzaam en rechtvaardig ontwikkelingsmodel;
- de mobilisatie van de burgers en gemeenschappen om te komen tot meer rechtvaardige en meer solidaire beleidskeuzes op lokaal, nationaal en internationaal vlak.
Burgers opleiden tot verantwoordelijke burgers
Onze opdracht op dit gebied is dan ook om bij te dragen tot de vorming van verantwoordelijke burgers, die in staat zijn met kennis van zaken standpunten in te nemen over belangrijke mondiale vraagstukken en internationale solidariteit, maar zich ook bewust zijn van hun vermogen om invloed uit te oefenen op veranderingen in de richting van een wereld die rechtvaardiger is en meer respect toont voor andere levende wezens en de planeet Aarde.
De Belgische ontwikkelingssamenwerking wil haar schouders zetten onder de individuele en collectieve inspanningen van de burgers voor rechtvaardige Noord-Zuidbetrekkingen. Die opdracht is uiteengezet in een strategienota, die in 2012 is goedgekeurd en momenteel wordt bijgewerkt.
Om dit te bereiken, doet de Belgische Ontwikkelingssamenwerking een beroep op competente actoren op het terrein en cofinanciert ze talrijke projecten en programma's. Het gemiddelde jaarlijkse budget voor wereldburgerschap bedraagt ongeveer 27 miljoen euro, of ongeveer 3,5% van de ODA.
De partners van de niet-gouvernementele samenwerking
Momenteel voert meer dan 70% van de niet-gouvernementele samenwerkingspartners programma's voor wereldburgerschap uit met de financiële steun van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. In termen van aantallen en budget zijn zij veruit de belangrijkste actoren.
De regelgeving die de financiering van deze partners mogelijk maakt, heeft zowel betrekking op hun activiteiten in België als in de zogenaamde zuidelijke landen. De financiering heeft twee doelstellingen:
- de capaciteit van de civiele samenleving verbeteren om haar rechten te bevorderen, op te eisen en uit te oefenen in de context van de SDG's;
- het engagement van de bevolking voor een internationale, duurzame en op rechten gebaseerde ontwikkeling versterken.
De verwezenlijking van deze doelstellingen in België staat centraal in het werk van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking op het gebied van wereldburgerschap.
Van deze partners zijn de organisaties van de civiele maatschappij (OCM) zowel de oudste als de meest baanbrekende op het gebied van wereldburgerschap. De doelgroepen, thema's, geografische gebieden en soorten acties die worden uitgevoerd,zijn zeer divers.
Maar ook de institutionele actoren zoals universitaire koepels, verenigingen van steden en gemeenten of andere organisaties met een publieke component hebben een belangrijke rol te spelen op het vlak van wereldburgerschap. Zij krijgen daarvoor dan ook financiële middelen.
Enabel
BeGlobal is het Belgische samenwerkingsprogramma dat tot doel heeft wereldburgerschapseducatie in de scholen te verankeren. Het omvat 3 pijlers:
- ondersteuning: het voorbereiden en beschikbaar stellen van een kwalitatief onderwijsaanbod dat tegemoet komt aan de behoeften van de scholen
- verbetering van de praktijk: capaciteitsversterking van scholen en leerkrachten op dit gebied
- expertise- en kenniscentrum: voortbouwen, uitwisselen en innoveren op basis van beste praktijken in wereldburgerschapseducatie
De uitvoering van dit educatieve programma is toevertrouwd aan Enabel
Media en audiovisuele sector
De audiovisuele sector is een krachtig instrument voor de voorlichting van het grote publiek. In korte tijd kan het een groot publiek bereiken in een oneindig reproduceerbaar formaat. Films, tv-series of andere producten kunnen een groot aantal en een grote verscheidenheid van mensen bereiken.
Het is ook materiaal dat kan worden gebruikt door andere actoren in het mondiale onderwijs, zoals "BeGlobal" of de organisaties van de civiele samenleving.
In het kader van haar doorlopende activiteiten verstrekt de Belgische ontwikkelingssamenwerking cofinanciering aan productiemaatschappijen en televisiestations voor audiovisuele projecten.
Dat gebeurt via een jaarlijkse openbare aanbestedingsprocedure waarbij zij worden uitgenodigd een offerte in te dienen die aan specifieke criteria voldoet:
- de Noord-Zuidverhoudingen kwaliteitsvol benaderen
- zorgen voor een goede impact
- van goede cinematografische kwaliteit zijn
- voorzien in een pedagogische ondersteuning
- een redelijk budget hebben
Er wordt veel aandacht besteed aan de bestrijding van genderstereotypen en culturele diversiteit.