België verdedigt met klem de eerbiediging van de rechtsstaat in de EU

Op maandag 11 en dinsdag 12 oktober nam België, samen met negen andere lidstaten en de Europese Commissie, deel aan een zitting van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HJEU) om het Europees Parlement en de Raad van de EU te steunen bij hun verdediging van het conditionaliteitsmechanisme voor de Rechtsstaat. Dit mechanisme wordt door Polen en Hongarije aangevochten voor het HJEU.

België is zeer gehecht aan de fundamentele waarden van de Europese Unie en ziet eerbied voor de Rechtsstaat als een onbetwistbare grondslag van het Europese project. Ons land staat dan ook volledig achter dit nieuwe mechanisme, dat het de EU mogelijk moet maken om Europese financiering op te schorten indien schendingen van de rechtsstaat door een lidstaat de financiële belangen van de Europese Unie kunnen schaden.

In haar interventie bepleitte België dat het conditionaliteitsmechanisme wel degelijk in overeenstemming is met het principe van de bevoegdheidsverdeling tussen de EU en haar lidstaten - zoals vastgelegd in de Europese verdragen - en ook nog voldoende ruimte laat voor het uiten van de nationale identiteiten van de lidstaten.

België wacht gespannen het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie af en hoopt dat dit mechanisme, dat op 1 januari 2021 officieel in werking is getreden, zo snel mogelijk effectief kan worden toegepast.

In de praktijk zal het de Commissie toekomen om, nadat zij heeft vastgesteld dat er duidelijk sprake is van een schending in de zin van deze verordening, het conditionaliteitsmechanisme tegen de regering van een EU-lidstaat te activeren, zodat de Raad, tenzij de situatie op afdoende wijze verbetert, kan besluiten de betalingen uit de begroting van de Unie aan die lidstaat te verlagen of te schorsen. Dit zou leiden tot vermindering of schorsing van betalingen vanuit het budget van de Unie aan die lidstaat. De Raad heeft dan een maand de tijd (drie maanden in uitzonderlijke gevallen), om de voorgestelde maatregelen te laten stemmen met gekwalificeerde meerderheid.