Reizen naar Somalië: Reisadvies

De veiligheidssituatie in het hele land is slecht en onvoorspelbaar. Er vinden regelmatig aanslagen en gewapende conflicten plaats met burgerslachtoffers tot gevolg. Hoewel in 2012 een internationaal erkende federale regering aantrad in Mogadishu, controleert deze slechts delen van het grondgebied. Op sommige plaatsen in het zuiden van het land, voeren de vredestroepen van de Afrikaanse Unie (AUSSOM) en het Somalische nationale leger militaire operaties uit tegen Al Shabaab. Bovendien kunnen er gevechten tussen verschillende clans plaatsvinden.

Zuid- en Centraal Somalië

In Zuid- en Centraal-Somalië zijn de meeste steden in handen van de regering. Het leger probeert hier de controle te behouden en de veiligheid te bewaken. Toch is de veiligheidssituatie er zeer precair en onvoorspelbaar, nota bene omdat er nog steeds regelmatig aanvallen worden gelanceerd door de strijdende partijen in de gebieden en steden die onder de controle van de overheid en geallieerde milities staan. Dit is met name het geval in en rond Mogadishu, in de grensregio's van Kenia en Ethiopië en in Kismayo, Merka, Baidoa en Beledweyne. Ook heeft Al-Shabaab nog steeds grote delen van het grondgebied in handen

De terroristische dreiging, die eveneens een risico op kidnapping inhoudt, is hoog, en dit met name in de hoofdstad Mogadishu, waar Al-Shabaab regelmatig grote (bom)aanslagen pleegt, onder andere op hotels, restaurants, markten en overheidsinstellingen. De enige relatief veilige plaatsen in Mogadishu zijn het vliegveld en de bijhorende compound, die door de VN en buitenlandse militairen worden beschermd.

In het gehele land is er nog steeds sprake van wegversperringen van Al-Shabaab of krijgsheren die aan machtsmisbruik doen. Er worden ook op verschillende plaatsen mijnen aangetroffen.

Puntland

Puntland is een autonome regio maar die de autoriteit van de federale regering relatief erkent. De veiligheidssituatie in Puntland blijft precair. Er kunnen politieke spanningen en conflicten tussen lokale milities en clans zijn. Een lokale tak van IS is actief in de regio Bari. Alle reizen, zelfs deze van humanitaire aard, zijn strikt afgeraden.

Tussen Somaliland en Puntland heerst een conflict over de provincies Sool en Saanag. Elke verplaatsing in deze grensregio wordt dan ook ten stelligste afgeraden.

Somaliland

In 1991 heeft Somaliland zijn onafhankelijkheid afgekondigd, die echter niet wordt erkend door de internationale gemeenschap. De veiligheidssituatie is er beter dan in het centrum en zuiden van Somalië, vooral in Hargeisa, maar blijft fragiel. In de grensgebieden tussen Somaliland en Puntland kunnen lokale gewapende (clan)conflicten plaatsvinden. Verplaatsingen in deze regio worden aldus ten stelligste afgeraden. Ook het afreizen naar de steden Hargeisa en Berbera en de as die deze twee steden verbindt, wordt afgeraden, tenzij om dwingende redenen.

Bijzondere aanbeveling

Het feit dat er geen Belgische diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging in Somalië aanwezig is, bemoeilijkt de bijstand aan Belgen in nood. De ambassades van de andere lidstaten van de Europese Unie geven evenmin consulaire bijstand in Somalië.

Somalië valt onder de jurisdictie van de ambassade van België in Nairobi.

Het komt voor dat jongeren die in Europa opgroeiden naar Somalië worden meegenomen, waar hun reisdocumenten en geld worden afgenomen. Zij worden soms in “heropvoedingskampen” of bij familie opgesloten of gedwongen te huwen.

Terreurdreiging

Het risico op terrorisme, wat eveneens een risico op ontvoeringen inhoudt, is zeer hoog. In heel Somalië zijn milities en terroristische organisaties actief, vooral Al-Shabaab, een islamitische groepering die zich zowel richt op VN- en buitenlandse doelen als op Somalische overheidsinstellingen, markten, hotels en restaurants. Het risico op terroristische aanslagen is zeer hoog in de stad Mogadishu en in de rest van Zuid- en Centraal-Somalië. De Islamitische Staat in Somalië (IS-S) is ook actief in het land en bevindt zich voornamelijk in Noordoost-Puntland.

Criminaliteit

Heel het land moet als zeer gevaarlijk worden beschouwd: wetteloosheid, alsook de aanwezigheid van islamitische extremisten in verscheidene delen van het land (inclusief de hoofdstad) en activiteiten van krijgsheren en criminelen creëren een klimaat van grote onveiligheid.

De dreiging van zeepiraterij voor de Somalische kusten blijft groot. Het wordt ten sterkste afgeraden om zich in die wateren te begeven. Aanvallen worden uitgevoerd in zowel de Golf van Aden als de Indische Oceaan. De interne veiligheidssituatie is uiterst onzeker en onstabiel. Ontvoering van buitenlanders gebeurt nog steeds, zowel op het vasteland als op zee. Geen enkel schip is gevrijwaard tegen een aanval langs de Somalische kusten. Piraten lijken vandaag de dag hun aandacht voornamelijk te vestigen op criminaliteit op het water en aan land, en met name op het smokkelen van wapens, houtskool, drugs, brandstof, en mensen.

Moordaanslagen op humanitaire medewerkers van alle nationaliteiten zijn nog steeds aan de orde. Ook is er een hoog risico op ontvoering, zowel voor Somaliërs als voor buitenlanders.