De regering keurt de nieuwe strategische visie voor B-FAST goed

Sinds de oprichting van B-FAST (Belgian First Aid and Support Team) in 2003 is de internationale context drastisch veranderd. Het aantal noodsituaties als gevolg van conflicten, natuurrampen of pandemieën is sterk toegenomen. Tegelijkertijd heeft de internationale gemeenschap haar respons opgevoerd.

Ook op Belgisch niveau is het B-FAST mechanisme geëvolueerd en de hulp die België binnen dit kader verleent, is professioneler geworden.

Twintig jaar na de oprichting van B-FAST en in het licht van de lessen die uit de uitgevoerde operaties werden getrokken, werd in overleg met de verschillende partners van B-FAST een nieuwe strategische visie opgesteld. De visie is erop gericht om het mechanisme beter af te stemmen op de huidige en toekomstige uitdagingen. Deze strategische visie beoogt de ambities van B-FAST te herbevestigen en duidelijke keuzes te maken over de noodhulp die België zo doeltreffend mogelijk kan bieden binnen een Europees en multilateraal kader.

Concreet zal de maximale duur van een B-FAST-operatie verlengd worden van de huidige 10 dagen naar 3 maanden. De afgelopen jaren is gebleken dat de complexiteit van crisissen en de reactie daarop soms een langere B-FAST-aanwezigheid op het terrein vereisen dan de tot nu toe zeer korte termijn. De inzet van het EMT 2-veldhospitaal in Turkije na de aardbevingen in februari 2023 is hier een goed voorbeeld van.

De inzet van een team van experts voorafgaand aan een crisis zal ook mogelijk worden gemaakt. De bedoeling hiervan is om het reactievermogen van het getroffen land te versterken. Zo zal het bijvoorbeeld mogelijk zijn om expertise uit te wisselen over het beheer van overstromingen of ernstige brandwonden, zodat de capaciteiten van kwetsbare landen worden versterkt en de gevolgen van rampen worden beperkt.

Ook kan worden overwogen om in te grijpen in onstabiele gebieden, op voorwaarde dat er voldoende veiligheidsgaranties zijn. Het veiligheidsaspect blijft uiteraard van essentieel belang bij de beoordeling van het al dan niet inzetten van B-FAST-modules en vrijwilligers/experts.

Het sturen van een multidisciplinair verkenningsteam ter plaatse om de situatie aan het begin van een crisis te analyseren, zal sterk worden aangemoedigd. De ervaring heeft geleerd dat dit een goede praktijk is en kostbare tijd bespaart wanneer de B-FAST-missie ter plaatse is aangekomen.

Het versterken van de coördinatie tussen de B-FAST-departementen blijft prioritair. De strategische visie beschrijft de rol van elk van de actoren en benadrukt het complementaire karakter van de verschillende expertises.

De ontwikkeling van de capaciteiten van B-FAST wordt voortgezet, zowel wat betreft materiële als menselijke middelen. Het streven naar professionalisering en complementariteit in het kader van een Europese taakverdeling zal de verschillende ontwikkelingen sturen.

Wat de begroting betreft, zal de structurele verhoging van de middelen van B-FAST een beter beheer van de voorraden en menselijke middelen mogelijk maken om te kunnen reageren op het steeds toenemende aantal crisissituaties.

De communicatie over B-FAST-operaties zal worden versterkt door te zorgen voor een goede coördinatie tussen de verschillende departementen van B-FAST.

De rechtsgrondslag voor de oprichting van B-FAST zal dienovereenkomstig worden aangepast om deze nieuwe richtingen mogelijk te maken.

Met deze nieuwe strategische visie wil B-FAST, gesterkt door zijn ervaring van de afgelopen 20 jaar en de expertise van zijn vele vrijwilligers, zijn rol in de Europese en internationale noodhulp versterken.

B-FAST is de structuur van de federale regering die geactiveerd wordt bij noodhulp in het buitenland en bestaat uit de FOD Binnenlandse Zaken, de FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA), de FOD Volksgezondheid, Defensie en de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, waarbij ook het kabinet van de Eerste Minister betrokken is.