Betere drinkwater- en sanitaire voorzieningen in Mali

Water en sanitatie vormen een belangrijke sector voor de Belgische Ontwikkelingssamenwerking in Mali. Zowel het Belgisch ontwikkelingsagentschap, Enabel, als de Belgische ngo gespecialiseerd in water, Join For Water (vroeger Protos), zijn er actief. Daarnaast legt het Belgische bedrijf Denys NV er een drinkwaterleiding aan, in opdracht van onder andere de Wereldbank. Reden genoeg om van België voorzitter te maken van de groep donoren die in Mali werken rond water en sanitatie. Daarin zetelen onder meer ook Duitsland, Nederland, Frankrijk, UNICEF en de Wereldbank, naast de betrokken Malinese ministeries.

Eind oktober 2020 bezochten de EU-ambassadeur voor Mali, de Belg Bart Ouvry, vergezeld door Robin Thiers, eerste secretaris van de Belgische ambassade in Mali, een project van Join For Water in hoofdstad Bamako. De ngo had er 40 gezinnen – zo’n 430 inwoners – in hoge nood geholpen.

Het betrof een vissersgemeenschap die zich 40 jaar geleden op een van de eilandjes in de Nigerrivier had gevestigd. Om een of andere reden ontsnapten ze aan de aandacht van de Malinese watermaatschappij en de stad Bamako. Resultaat: de bewoners kregen geen toegang tot drinkwater of enige vorm van sanitair. Ze werden dus gedwongen om hun behoefte in openlucht te doen, een ongezonde en onveilige situatie!

‘Door gebrek aan financiële middelen zagen we geen uitweg’, vertelt voorman Gaoussou Konta. ‘Tot ADéCB (Association pour le Développement des Communautés à la base), een partner van Join For Water, contact met ons opnam. Vandaag beschikken we over een waterpunt en over 2 latrineblokken. De mensen hoeven de rivier niet meer over te steken om drinkwater te halen en kunnen nette latrines gebruiken. Iedereen leerde ook bij over goed hygiënisch gedrag: na toiletbezoek de handen wassen, potjes voor de kinderen zetten, de latrines correct gebruiken, de koertjes vegen, enzovoort.’

Interessant is ook dat het drinkwaterpunt gebruik maakt van lokale expertise. Een Malinese start-up leverde een innovatief biologisch filtersysteem gebaseerd op langzame zandfiltratie. Het systeem kan makkelijk gemaakt worden met lokale materialen en levert drinkwater dat voldoet aan de kwaliteitsnormen van de Wereldgezondheidsorganisatie.

In Mali is wel degelijk heel wat plaatselijke ‘waterexpertise’ beschikbaar. Net voor de zomer organiseerde onze ambassade in Bamako nog een boeiend seminarie met Join For Water over de Nigerrivier. In het panel zaten uitsluitend Malinese specialisten, waaronder prof. Sidy Ba. Ook zijn jonge studenten kwamen aan het woord. Ze hadden de sites in kaart gebracht waar het rioleringswater rechtstreeks en ongezuiverd in de Nigerrivier terechtkomt.

Enabel voert momenteel een grootschalig project uit in Koulikoro. Ondanks de fragiele staat van het land schieten de bouwwerken van een heus waterzuiveringsstation er goed op. Dat zal de inhoud van de beerputten uit de stad verwerken en er bijproducten uit recupereren. Daarnaast zorgt Enabel er voor onder meer 13 duurzame drinkwatervoorzieningssystemen (watertorens, standpijpen, individuele aansluitingen en dergelijke) en 15 openbare latrines. Plaatselijke autoriteiten worden opgeleid om de water- en rioleringsdiensten beter te beheren.

De doelgroep is de bevolking van de landelijke en semi-stedelijke centra in de regio Koulikoro. Een regio waar meer dan een derde van de bevolking geen toegang heeft tot drinkwater. Het percentage van de toegang tot sanitaire voorzieningen bedraagt er ongeveer 35% in stedelijke gebieden en 14% op het platteland.

Het moge duidelijk zijn, dankzij de gezamenlijke inspanningen van de gouvernementele en niet-gouvernementele samenwerking, én de private sector heeft België een aanzienlijke impact op betere drinkwater- en sanitaire voorzieningen in Mali. Een vooruitgang die SDG6 (proper water en sanitatie) broodnodig heeft (zie kader).