Veiligheidsproblemen

Onze Aarde bevat talrijke plaatsen waar de natuur in al haar pracht floreert. De grillen van diezelfde natuur zijn echter onvoorspelbaar en kunnen catastrofale gevolgen hebben voor de mens. Zo wordt de wereld regelmatig opgeschud door aardbevingen en orkanen.

Reizigers en Belgen die in risicogebieden resideren, dienen zich bewust te zijn van potentiële gevaren. Het is dan ook belangrijk richtlijnen en mogelijke maatregels in acht te nemen en op te volgen.
 

Aardbeving
Orkaan
Tsunami

Wat te doen tijdens een aardbeving?

Ben je binnen als de aardbeving plaatsvindt? Met deze tips breng je jezelf zoveel mogelijk in veiligheid:

• Blijf uit de buurt van ramen, spiegels en buitenmuren.
• Bescherm je hoofd met handen en armen.
• Ga onder een meubelstuk zitten, zoals een tafel. Let goed op dat je niet op een plek bent waar boekenkasten of andere spullen op je kunnen vallen.
• Als je nergens onder kunt zitten, ga dan op de grond zitten naast een muur en bedek je hoofd en nek met je armen.
• Als je in bed ligt, blijf daar dan, krul jezelf op en houd je vast. Bescherm je hoofd met een kussen.
• Blijf weg van ramen om glasscherven te ontwijken.
• Blijf binnen tot het schudden stopt en je er zeker van bent dat je veilig naar buiten kunt. Gebruik de trap om na de schok het gebouw te verlaten, nooit de lift. 
• Brandalarmen en sprinklerinstallaties kunnen afgaan tijdens aardbevingen, ook als er geen brand is.

Controleer na afloop de gasleiding. Als je gas ruikt, sluit dan onmiddellijk de hoofdgasaansluiting af. Als er waterschade is, sluit dan de hoofdaansluiting van het water af. Check ook meteen de elektriciteitsvoorziening, sluit bij schade de stroom af met de hoofdschakelaar in de meterkast.

 
Wanneer je buiten bent

• Zoek een plaats op waar je op de grond kunt liggen. Blijf daar tot het schudden stopt. Ga niet liggen naast gebouwen, bomen, straatlantaarns en elektriciteitsmasten.
• Zit je in een voertuig? Probeer dan te stoppen op een veilige plaats. Vermijd bruggen, viaducten en elektriciteitsmasten. Blijf in je auto tot het schudden stopt en doe je gordel om. Rijd dan voorzichtig door, maar ga niet over bruggen heen want die kunnen beschadigd zijn.
• Blijf in je voertuig zitten als er een elektriciteitsmast op valt en wacht tot je hulp krijgt.
• Kijk uit voor gevallen elektriciteitsmasten en gebroken gasleidingen.
• Blijf uit de buurt van beschadigde gebouwen.

Raadgevingen voor reizigers en expats die wonen/verblijven in een orkaangevoelig gebied

Ieder jaar krijgen vooral de Caraïbische en de zuidoost-Aziatische regio een aantal zware tropische stormen en orkanen (tyfonen in Azië) te verwerken. Iedere doortocht van een orkaan toont telkens weer de vernietigende kracht van dit natuurverschijnsel aan.

Wanneer een orkaanwaarschuwing wordt gelanceerd, verdient het vooral aanbeveling de evolutie van het weer in de regio op de voet te volgen.

Dergelijke weerinfo kan worden teruggevonden op volgende websites: 

• Weather en NHC (voor de VS en de Caraïben)
• Joint Typhoon Warning Center voor Azië.

Inlichtingen kunnen eveneens bekomen worden bij het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België

De beste bescherming tegen de risico's die deze fenomenen meebrengen (stormvloed, inlandse overstromingen en zware rukwinden), schuilt in de eerste plaats in een goede preventieve planning. Onderstaande nuttige voorzorgsmaatregelen worden dan ook meegegeven aan eenieder die er woont of ernaartoe reist.

Algemene richtlijnen voor kortstondige verblijven (reizen)

• Reizigers dienen ermee rekening te houden dat vluchten in geval van orkaan of hevige storm geschrapt kunnen worden. Informeer bij uw reisagent of de vliegtuigmaatschappij.
• Blijf de toestand op de voet volgen via de radio of specifieke weerbulletins. Neem desnoods contact op met uw reisagent en informeer bij hem over de schikkingen die deze eventueel getroffen heeft. 
• Stormen en orkanen leiden veelal tot aanzienlijke infrastructuur- en communicatieproblemen (geen elektriciteit, telefoon- en e-mailverkeer zwaar gehinderd) wat contacten met of vanuit het buitenland sterk kan bemoeilijken. Denk er na de orkaan aan eerst familie in België te verwittigen of stuur een SMS naar een kennis en vraag hem dit bericht door te sturen aan anderen. Lukt dit niet, dan kan u nog steeds beroep doen op de dichtstbijzijnd gelegen diplomatieke vertegenwoordiging. 
• Bij hevige tropische stormen worden elektriciteit en water reeds op voorhand afgesneden, teneinde nog meer schade te vermijden. Reizigers wordt derhalve aangeraden voldoende voorraad drinkwater en voedsel voor enkele dagen bij zich te hebben (zie noodkit voor rampen).

In geval van problemen ter plaatse, kunnen landgenoten ook steeds terecht bij de Belgische diplomatieke en consulaire posten.

 
Richtlijnen voor langdurige verblijven

Als u in het buitenland woont, vergeet uw aanwezigheid niet te melden bij de ambassade of het consulaat van België.

 
Evacueren of niet?

Afhankelijk van het feit of men al dan niet in een risicogebied woont of verblijft, zal de vraag rijzen naar de opportuniteit dan wel verplichting tot evacuatie.
In de regel zullen de lokale overheden vooral een evacuatiebevel uitvaardigen voor de inwoners van kustgebieden, lager gelegen regio's, overstromingszones of bewoners van woningen die niet orkaanbestendig zijn (vb. prefabs of stacaravans).

Wanneer de autoriteiten een evacuatie (aan)bevelen, dan dient u dit onmiddellijk op te volgen.

 
Bijkomende richtlijnen in geval van evacuatie

• zorg dat de afstand naar een veiliger gebied niet te groot is teneinde grote verkeersproblemen te vermijden; kies dus voor de dichtstbijzijnde "shelter" of een hotel/motel buiten de gevarenzone en stippel op voorhand de route uit.
• Zorg ervoor dat de woning goed is afgesloten, vensters en deuren vergrendeld en alle apparatuur losgekoppeld.
• Zorg vóór vertrek voor een volle benzinetank en haal desnoods extra geld af bij een bankautomaat. 
• Neem voorgeschreven geneesmiddelen of andere bijzondere medische items (o.a. brillen) mee.
• Vertrek liever op tijd en wacht niet tot de massale uittocht begint. De kans bestaat dan immers dat u niet tijdig meer de gevarenzone zult kunnen verlaten.
• Blijf de toestand op de voet volgen via de radio of specifieke weerbulletins.
• Voorzie een apart plan voor uw huisdieren; niet alle shelters laten deze toe.

 
Voor de thuisblijvers

Voor diegenen die niet (dienen te) evacueren, volgen enkele nuttige voorzorgsmaatregelen.

Maatregelen en leidraden (vóór het orkaanseizoen)

• Breng - indien nodig - de nodige verstevigingen aan in de woning: garagepoorten zijn vaak een zwak punt; zorg dus dat ze beter bestand zijn tegen de druk van windstoten; voorzie ook verstevigingen voor venster- en deuropeningen;
• Zorg voor noodverlichting;
• Voorzie een "safe room" (een ruimte of vertrek zonder ramen noch buitendeuren) waar u zal schuilen tijdens een orkaan. In sommige gevallen zijn de veiligste plaatsen niet in de woning zelf, maar elders in uw dorp/de stad.
• Maak dat de beplanting in uw tuin én omstaande bomen geen gevaar vormen bij windstoten. Snoei dood of verzwakt hout of overhangende takken van alle bomen. Elk niet vastgehecht voorwerp nabij uw woning is een potentieel gevaar!
• Leg een reserve emmers en dweilen aan. Hou ook klein gereedschap bij de hand.
• Voorzie ontsnappingsroutes uit de woning en verzamelpunten.
• Duid een kennis of familielid buiten het risicogebied aan als enig aanspreekpunt waar iedereen bij terecht kan.
• Leg noodnummers dicht bij de telefoon en zorg dat uw kinderen weten hoe en wanneer het noodnummer te draaien.
• Leg een noodkit voor rampen aan.
• Hou een transistorradio bij de hand en vervang de batterijen ervan om de zes maanden, zoals bij rookdetectoren.
• Volg eventueel EHBO-, CPR- of andere nuttige cursussen.

Bij de aankondiging van een storm/orkaan

• Luister naar de berichtgeving op de radio en/of naar de richtlijnen van de ambassade;
• Volg nauwgezet de aanbevelingen van de (lokale) overheden;
• Hou uw kinderen bij u;
• Breng alles wat door de wind kan worden meegenomen naar binnen;
• Sluit ramen en deuren goed af. Vergrendel deze desnoods met houten planken.
• Hou de telefoonlijn voldoende vrij zodat u ook bereikbaar blijft voor de hulpdiensten zelf. Indien u familie heeft in België, waarschuw ze en laat hen deze informatie verder circuleren.

Net voor de komst van de storm/orkaan

• zoek toevlucht tot de "safe room" of tot een van de toevluchtsoorden die de hulpdiensten daartoe hebben aangeduid;
• doof eventuele vlammen (kaarsen, haard);
• blijf naar de radio luisteren.

Tijdens de doortocht van de storm/orkaan

• blijf uit de buurt van ramen;
• begeef u zeker niet buitenshuis voor herstellingen aan ramen of daken;
• schakel alle elektrische apparatuur uit.

Verlaat de safe room niet al vorens het einde van de alarmfase op de radio werd aangekondigd, zelfs al mildert de wind (er is immers weinig of geen wind in het oog van een orkaan).

 
Na de storm/orkaan

• Raak geen gevallen kabels of bedrading aan.
• Neem contact op met de dichtstbijzijnde Belgische ambassade of het Belgisch consulaat teneinde uw gezondheidstoestand mee te delen en te informeren naar eventuele veiligheidsrichtlijnen.

Wat te doen vóór, tijdens en na een tsunami

Een tsunami bestaat uit meerdere golven die onregelmatig aanspoelen. Vooraf daalt de waterspiegel vaak en trekt de zee zich terug. Dit fenomeen is een waarschuwing van de natuur waarmee ernstig rekening moet worden gehouden. Niet alle aardbevingen hebben een tsunami tot gevolg. Een kleine tsunami op een bepaald punt van de kust kan enkele kilometers verder zeer hevig zijn. Elk tsunamialarm moet daarom ernstig worden opgevolgd. De eerste golf is niet altijd de grootste.

 
Vóór een tsunami:

• Schrijf u en uw gezinsleden in bij het Belgische consulaat of de Belgische ambassade van het land waar u verblijft. Laat weten wanneer u naar het buitenland gaat of voor langere tijd afwezig bent. 
• Volg de berichtgeving over de tsunami en geef de informatie door. 
• Ga na of er tsunamigevaar bestaat in het gebied waar u woont of wel eens komt en of het gebied bij een tsunami wordt geëvacueerd. 
• Ga na op welke afstand van de kust en op welk niveau van de zeespiegel u woont. Instructies voor een evacuatie kunnen op basis hiervan worden gegeven. 
• Ga na welk gebied in uw buurt veilig is en bereken de tijd die nodig is om er te voet naartoe te gaan. 
• Houd rekening met de bouwnormen in tsunamigebied. 
• Stel een lijst op van voorwerpen die bij een tsunami kunnen weggespoeld worden en breng deze voorwerpen in veiligheid in geval van een tsunamialarm. 
• Denk na over oplossingen om de risico’s en de schade bij een overstroming te beperken. Berg waardevolle goederen en belangrijke papieren zo hoog mogelijk op in uw woonst. 
• Bespreek een mogelijke tsunami met uw gezin, wat iedereen in dat geval moet doen en spreek een verzamelpunt af. Stel een crisisplan op. Duid ook een gemeenschappelijke contactpersoon aan voor alle gezinsleden voor het geval onderling contact niet meer mogelijk is. Deze persoon woont bij voorkeur iets verder af. Na een tsunami zijn langeafstandsgesprekken meestal nog mogelijk, terwijl het lokale netwerk het laat afweten. 
• Stel een evacuatieplan op. Het komt er niet zozeer op aan, zo ver mogelijk van de kust weg te gaan, maar wel een plek op te zoeken die zo hoog mogelijk ligt. U moet deze plaats binnen 15 minuten te voet kunnen bereiken. Bereid u voor op een evacuatie te voet en denk eraan dat na een natuurramp niet alle wegen meer bruikbaar zijn. Maak u vertrouwd met de verschillende evacuatieroutes. 
• Stel een noodkit samen die u in geval van een evacuatie meeneemt, met inbegrip van water en onbederfelijke voedingswaren. 
• Zie erop toe dat uw kinderen steeds in het bezit zijn van een identiteitsfiche met nuttige informatie en telefoonnummers (adres, bloedgroep, contactpersonen, noodoproepnummers, telefoonnummer van de ambassade. 
• Ga na wat uw verzekering dekt in geval van een tsunami.

 
Tijdens een tsunami:

• Luister naar de radio zodra een tsunamialarm werd gegeven. Ga weg van grote wateren. Als u aan zee bent en er is een aardbeving, ga dan onmiddellijk naar het binnenland. Wacht niet tot het tsunamialarm wordt gegeven. Ga weg van rivieren en waterlopen die in zee uitmonden. 
• Als u in een gebied woont dat bij een tsunami wordt geëvacueerd, verlaat dit gebied bij een tsunamialarm onmiddellijk. Blijf kalm en begeef u ordentelijk naar een vooraf bepaald evacuatiegebied of naar een ander veilig gebied. Neem uw huisdieren mee. 
• Als u niet snel naar het binnenland kunt gaan, ga dan op een hoger gelegen plaats schuilen (minimaal 35 m boven de zeespiegel). Een gebouw in gewapend beton met meerdere verdiepingen kan bescherming bieden. Ga naar de derde of hoogste verdieping. 
• Volg de raad van de bevoegde autoriteiten op. Wacht op de toestemming van de autoriteiten om naar het tsunamigebied terug te keren. Het kan meerdere uren duren eer het tsunamialarm volledig wordt opgeheven. 
• Breng uzelf en uw goederen in veiligheid. Keer niet terug om nog iets op te halen. 
• Als u op school bent op het ogenblik dat het tsunamialarm wordt gegeven, volg de instructies van de leerkrachten of van andere leden van het onderwijzend personeel op. 
• Help kwetsbare personen bij de evacuatie. 
• Tracht niet het natuurfenomeen gade te slaan. Als u de golf ziet aankomen, betekent dit dat u te dichtbij bent en niet meer weg geraakt. 
• Doe niet aan watersport. Probeer niet op de golf te surfen.

 
Als u in een boot op zee bent:

• Als u zich op volle zee bevindt, blijf er dan. 
• Als de boot in de haven ligt ligt, verdubbel de trossen. De passagiers moeten zich naar het vasteland en zo snel mogelijk naar het binnenland begeven. 
• Neem contact op met de havenautoriteiten. 
• Als u de tijd hebt om het zeeruim te kiezen, doe dit op een gedisciplineerde manier en houd rekening met andere boten. Vergewis u ervan dat u voldoende tijd hebt om de open zee te bereiken voor de komst van de tsunami. 
• Het is raadzaam dat kleinere boten bij slechte weersomstandigheden naar de haven varen en dat de passagiers veilige gebieden opzoeken. 
• Neem contact op met de havenautoriteiten en vergewis u ervan of u naar de haven kunt terugvaren en kunt aanmeren.

 
Na een tsunami:

• Volg dezelfde instructies als na een aardbeving. 
• Let op voor wilde dieren (krokodillen, slangen, enz.) die door de tsunami zijn aangespoeld. 
• Open ramen en deuren en laat het gebouw drogen. 
• Verwijder het slib voordat het hard wordt.

Veilige gebieden: op zee: 5 tot 6 km van de kust 
Op het land: 150m boven de zeespiegel

 
Onthoud:

Voor een tsunami:

• Schrijf u en uw gezinsleden in bij het Belgische consulaat of de Belgische ambassade in het land waar u verblijft. 
• Ga na of er tsunamigevaar bestaat in het gebied waar u woont of wel eens komt en of het gebied bij een tsunami wordt geëvacueerd . 
• Ga na welk gebied in uw buurt veilig is. 
• Stel een crisisplan en een evacuatieplan op. 
• Stel een noodkit samen. 
• Zorg ervoor dat uw kinderen steeds in het bezit zijn van een identiteitsfiche met nuttige informatie en telefoonnummers.

Tijdens een tsunami:

• Luister naar de radio. 
• Ga onmiddellijk naar het binnenland of zoek een veilige plek in de hoogte op. 
• Als u in een boot op zee bent, blijf weg van het strand en uit ondiep water. Als u dichtbij de kust bent, ga naar het vasteland en naar een veilig gebied.

Na een tsunami: 

• Volg dezelfde instructies op als na een aardbeving. 
• Let op voor wilde dieren (krokodillen, slangen, enz.) die door de tsunami zijn aangespoeld. 
• Open ramen en deuren en laat het gebouw drogen.

 
Nuttige links voor meer informatie:

Ready

Lokale signalisatie voor aardbevingen en tsunami’s:

Ex.: wegsignalisatie betreffende de evacuatieroutes in geval van een tsunami, signalisatie van verzamelpunten, signalisatie van veilige plaatsen binnen gebouwen in geval van een aardbeving.

Beknopte toelichting bijvoegen over de betekenis van de signalisatie