Ouder worden in het buitenland

Overweegt u andere horizonten op te zoeken voor uw pensioen?

Een nieuwe omgeving, een ander klimaat en misschien zelfs een andere taal: wonen in het buitenland kan een verrijkende ervaring zijn. Tegelijk brengt het ook praktische uitdagingen met zich mee. Daarom is het goed om vooraf stil te staan bij hoe u het contact met uw dierbaren kunt behouden en welke voorzieningen beschikbaar zijn in uw nieuwe thuisland.

Bij het ouder worden is het noodzakelijk om vooraf na te gaan welke oplossingen er in uw nieuwe thuisland bestaan voor de ongemakken die de leeftijd met zich mee kan brengen, zoals verminderde mobiliteit of zorgbehoeften.

Een goede voorbereiding helpt u om optimaal van uw nieuwe levensfase te genieten. De consulaire diensten staan klaar om u te informeren, maar het is aan u en uw naasten om tijdig de nodige regelingen te treffen, zoals verzekeringen en zorgvoorzieningen. Deze brochure helpt u alvast op weg met nuttige informatie en praktische tips.
 

Beschikt u over alle nodige informatie over het land waar u gaat wonen?

In de rubriek 'Reisadviezen' op de website van de FOD Buitenlandse Zaken vindt u heel wat goede raad, niet alleen over de reis naar uw bestemming maar ook over een permanent verblijf ter plaatse. Met een goede kennis van de lokale gewoonten zal u er zich veel sneller thuis voelen.

Op deze website vindt u ook een link naar de Belgische consulaire vertegenwoordiging die bevoegd is voor uw bestemming. De websites van onze consulaire posten bevatten nog meer praktische informatie om uw verblijf in het buitenland optimaal voor te bereiden.
 

Wist u dat uw ambassade of consulaat uw nieuwe gemeentehuis wordt?

Wie België definitief verlaat om zich in het buitenland te vestigen, dient zich uit te schrijven bij de Belgische gemeente. Schrijf u in bij de consulaire post die bevoegd is voor uw nieuwe verblijfsplaats, en hou deze post op de hoogte van elke verandering in uw persoonlijke gegevens. Zonder inschrijving kan de post u geen identiteitskaart, paspoort of consulair attest afleveren.

Vermeld bij uw inschrijving ook steeds de gegevens van een contactpersoon, zoals een familielid of nauwe vriend. Indien onze consulaire post op de hoogte is van een situatie die u zelf niet kan beheren, kunnen onze collega’s deze persoon contacteren, zodat samen naar een oplossing kan worden gezocht. U mandateert ook best iemand die belangrijke beslissingen in uw plaats kan nemen, wanneer u hier zelf niet meer toe in staat bent.

U vindt de inschrijvingsprocedure op de website van de consulaire post die bevoegd is voor uw nieuwe verblijfsplaats.
 

U bent al in België gepensioneerd en u wil uw pensioen in het buitenland ontvangen?

Indien u de Federale Pensioendienst twee maand vóór uw vertrek op de hoogte stelt, kan uw pensioen doorbetaald worden, overal ter wereld en zonder onderbreking.

Wees wel bewust van het risico op een plotse sluiting van uw Belgische bankrekening wanneer u in een rechtsgebied verblijft dat niet in overeenstemming wordt beschouwd met de aanbevelingen van internationale organisaties inzake de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Een overzicht van de betreffende landen kan u vinden op de websites van de Raad van de Europese Unie en van de Financial Action Task Force, hieronder vermeld in de rubriek ‘nuttige links’.
 

U bent nog niet gepensioneerd, maar u wil hiervoor een aanvraag doen?

De Federale Pensioendienst en het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) kunnen u alle noodzakelijke informatie bezorgen. De exacte procedure hangt immers niet enkel af van het land waar u verblijft, maar ook van het land waar u uw pensioenrechten heeft opgebouwd. De Federale Pensioendienst en het RSVZ zullen u ook informeren over de noodzaak om regelmatig een bewijs van leven over te maken. Er zijn specifieke procedures voor bijzondere gevallen, zoals grenswerkers, seizoenarbeiders en expats.
 

Beschikt u over een ziekteverzekering en een hospitalisatieverzekering die ook medische evacuaties dekt? Zijn uw geneesmiddelen beschikbaar op uw nieuwe verblijfsplaats?

Wie ouder wordt, heeft vaker gezondheidsproblemen die tot minder zelfredzaamheid kunnen leiden. Kosten voor gezondheidszorg kunnen snel oplopen. In sommige landen moet soms al een voorschot worden betaald bij aankomst in het ziekenhuis. Wees daarom goed voorbereid! Onze consulaten kunnen nooit tussenkomen in medische kosten.

De consulaire post kan u bijstaan, maar enkel in tweede lijn. Bij problemen dienen u en/of uw naasten steeds eerst zelf naar een oplossing te zoeken. Onze consulaire posten kunnen zich nooit in de plaats stellen van verzekeringen. Zij kunnen u wel ondersteunen bij bepaalde administratieve of andere stappen, binnen de grenzen van hun bevoegdheden.

Uw mutualiteit kent alle details over de coördinatie van sociale zekerheidssystemen tussen België en uw land van bestemming. U kan hierover ook de website Leaving Belgium van de FOD Sociale Zekerheid raadplegen.

Volgens de Europese wetgeving kunnen Belgische gepensioneerden hun ziekteverzekeringsrechten overzetten naar een ander land van de Europese Unie, waar ze hun pensioen willen doorbrengen. België heeft bilaterale overeenkomsten met bepaalde niet-Europese landen, waarin hetzelfde principe wordt gevolgd.
 

Is er een dubbelbelastingverdrag tussen België en uw toekomstige land? Zo ja, welke bepalingen staan daarin ? Wat zal uw fiscale verblijfsplaats zijn? Zal uw pensioen belast worden in België of in uw toekomstige land?

Alle antwoorden op deze belangrijke vragen kan u vinden op uw persoonlijke MyMinFin-pagina van de FOD Financiën en bij de Federale Pensioendienst en het RSVZ.
 

U wil uw gezelschapsdier bij u hebben tijdens uw pensioen in het buitenland?

Op enkele uitzonderingen na, kan uw hond of kat met u meereizen naar een ander land van de Europese Unie als het een elektronische chip of een duidelijk leesbare en vóór 3 juli 2011 aangebrachte tatoeage draagt, als het tegen hondsdolheid werd ingeënt en als het over een geldig Europees huisdierenpaspoort beschikt.

De regels voor reizen met huisdieren naar een land buiten de Europese Unie verschillen van land tot land. Bij twijfel contacteert u best de FOD Volksgezondheid, de ambassade of het consulaat van het betreffende land vóór uw verhuis. Ga ook na welke voorwaarden u dient te vervullen om met uw huisdier terug naar België te reizen.
 

Bent u voorbereid op een situatie die u zelf niet kan beheren?

Een vertrouwenspersoon die uw wensen kent in het geval uw gezondheid achteruitgaat, en waarvan de consulaire post de contactgegevens heeft, is essentieel. Denk eraan ook een persoon aan te duiden die belangrijke beslissingen in uw plaats kan nemen, wanneer u hier zelf niet meer toe in staat bent.

Lokale verenigingen kunnen u informatie bezorgen over de hulp- en opvangmogelijkheden in geval van verlies aan zelfredzaamheid, in het bijzonder wat de kosten betreft van rusthuizen.
 

Heeft u uw naasten of uw huisarts schriftelijk op de hoogte gebracht van uw laatste wensen? Of heeft u een formeel testament opgesteld en geregistreerd?

Laat moeilijke beslissingen niet over aan zij die achterblijven. U kan dergelijk document opstellen op elke leeftijd, en op elk moment van mening veranderen. Informeer de consulaire post over wie uw laatste wensen kent, of welke notaris over uw testament beschikt.

Denk ook aan een uitvaartverzekering voor de kosten van de begrafenis, en een eventuele repatriëring van uw lichaam naar België.
 

• FOD Buitenlandse Zaken – Reisadviezen
• FOD Buitenlandse Zaken – Reisdocumenten
• FOD Buitenlandse Zaken – Voor Belgen in het buitenland
• FOD Buitenlandse Zaken – Ambassades en consulaten
• Federale Pensioendienst
• Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ)
• Financial Action Task Force (FATF) – lijst van rechtsgebieden waar de maatregelen in de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme zwak worden beschouwd
• Raad van de Europese Unie
• FOD Financiën – MyMinFin
  Hebt u niet gevonden wat u zocht? Bel ons via +32 2 572 57 57 met de directe code 17004.
• FOD Volksgezondheid – Reizen met gezelschapsdieren
• FOD Sociale Zekerheid – Leaving Belgium
• Europese Commissie – Solvit
• Union francophone des Belges à l’Etranger
• Vlamingen in de Wereld