Energie

Onze FOD neemt deel aan de coördinatie met de federale en regionale instanties die bevoegd zijn voor de bepaling van het Belgisch standpunt en de Belgische strategie (overleggroep ENOVER/CONCERE).

De Directie M4 van de Directie-generaal voor Multilaterale zaken en voor de Mondialisering beschouwt de beleidsaspecten van het energiebeleid en de strategie om het te stroomlijnen als prioritair. Bijzondere aandacht gaat uit naar de aardgasvoorziening van België en de EU.

Het Internationaal Energieagentschap (IAE) werd opgericht na de olieboycot van 1973, als zusterorganisatie van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), om de belangen van de olieconsumerende landen te beschermen. Het IEA verplicht zijn leden een voorraad aan te leggen die overeenkomt met het gemiddelde nationale gebruik gedurende 90 dagen en die in geval van crisis kan worden aangesproken. De organisatie verricht ook studies naar het energiebeleid van de leden.

Het IEA publiceert jaarlijks zijn ‘World Energy Outlook’ met beschouwingen over de ontwikkeling van de energiemarkt, in het bijzonder over aardolie en aardgas. Om de twee jaar wordt een ministeriële vergadering gehouden om de grote lijnen van het beleid vast te leggen.

De FOD Buitenlandse Zaken ziet erop toe dat het Belgische externe energiebeleid is afgestemd op het algemeen buitenlands beleid. Zo volgt het departement de commissies die specifiek belast zijn met de externe betrekkingen van het IEA, bijvoorbeeld met China en India.

Dit verdrag bevat vooral de regels over doorvoer en handel enerzijds en de bescherming van buitenlandse investeringen in de energiesector anderzijds. Er is ook voorzien in een geschillenregeling. Omdat Rusland het verdrag niet heeft geratificeerd, moet het enigszins aan relevantie inboeten. Het Verdrag inzake het Energiehandvest ondergaat sinds januari 2020 een moderniseringsoperatie, die er met name op gericht is het Verdrag af te stemmen op de klimaatdoelstellingen van het akkoord van Parijs, door ook de investeringen in hernieuwbare energie te beschermen en door de uitfasering van fossiele brandstoffen voor te bereiden. 

Het Internationaal Energieforum (IEF) is een internationaal platform voor overleg en dialoog op hoog niveau. Het IEF houdt om de twee jaar een ministeriële vergadering. Het Secretariaat brengt het ‘Joint Oil Data Initiative’ uit, waarmee het gegevens van de aardoliesector publiceert en aldus bijdraagt tot meer transparantie van de markt.

Het Internationaal Agentschap voor hernieuwbare energie (IRENA) is een Duits initiatief dat de steun krijgt van de Verenigde Arabische Emiraten. Het werd officieel opgericht in Bonn, op 26 januari 2009. Het agentschap wil zich inzetten voor de promotie van een snelle omschakeling naar hernieuwbare energie op wereldvlak. Daarvoor wil het de bestaande kennis in kaart brengen, beleidsadviezen geven, de overdracht van technologie bevorderen en capaciteits- en onderzoeksversterking stimuleren. België werd in januari 2014 lid van het IRENA.

Het VN-initiatief ‘Sustainable Energy for All’ of Hernieuwbare Energie voor Iedereen (SE4ALL) zet zich in voor een universele toegang tot energie en wil vooral de bevolkingsgroepen in de ontwikkelingslanden toegang tot energie geven. Het bijzondere aan dit initiatief is dat de energie uit hernieuwbare bronnen moet komen om een nieuwe breuklijn op milieugebied, na de industriële breuklijn, te voorkomen. Ontwikkelingslanden zouden namelijk geneigd kunnen zijn hun industriële achterstand op een milieuonvriendelijke manier bij te benen, terwijl de geïndustrialiseerde landen ijveren voor de omslag naar een koolstofarme samenleving.