Vredesoperaties

Laatst bijgewerkt op

18 januari 2022

De getalsterkte van ons leger is niet zo groot dat we overal belangrijke contingenten kunnen inzetten. Door commando-, waarnemings- en liaisontaken op te nemen proberen we in de mate van het mogelijke te zorgen voor aanwezigheid in conflicthaarden in de wereld.

De afgelopen jaren worden aanzienlijk meer civiele middelen ingezet, zoals politie, civiele bescherming, en rechters, in het kader van crisisbeheer en ook in verband met vraagstukken op het stuk van veiligheid.

De volgende vredesoperaties met Belgische deelname worden onderscheiden:

in VN-verband;
in NAVO-verband;
in EU-verband;
in OVSE-verband.

In VN-verband

De vredeshandhavende missies (Peacekeeping Operations of PKO) zijn de meest gekende en zichtbare missies van de Verenigde Naties en spelen een belangrijke rol bij de vreedzame oplossing van conflicten over de hele wereld.

@ UN Peacekeeping

Daarbij worden drie beginselen in acht genomen:

instemming van de partijen;
onpartijdigheid;
geen gebruik van geweld (behalve in geval van wettige zelfverdediging of verdediging van het mandaat).

Sinds de eerste vredeshandhavende missies in 1948 werd het mandaat verder verfijnd en meer afgestemd op de steeds complexere crises die de VN heeft moeten aanpakken, zoals burgeroorlogen, jihadistisch terrorisme en gewapende groeperingen. Geleidelijk aan werden het multidimensionale missies.

Een PKO is niet enkel samengesteld uit militair personeel, namelijk de bekende blauwhelmen, maar ook uit politiepersoneel en burgers om een respons te kunnen bieden op alle uitdagingen op het terrein.

Sinds 1948 neemt België geregeld deel aan vredeshandhavende missies. In het verleden leverde ons land een bijdrage aan PKO’s in Somalië, Rwanda, Libanon en Soedan. Momenteel zet België militairen en experten in in Mali (MINUSMA), in de Democratische Republiek Congo (MONUSCO) en in het Midden-Oosten (UNTSO).

Tijdens zijn mandaat in de Veiligheidsraad (2019-2020) schonk België bijzondere aandacht aan de volgende punten:

bescherming van burgers;
mandaten die de lokale bevolking begrijpt en aanvaardt;
het zoeken naar politieke oplossingen en geprivilegieerde coördinatie met de actoren die kunnen zorgen voor een regionaal draagvlak;
leesbare en realistische mandaten die rekening houden met de operationele beperkingen, met name de bereidheid van landen om troepen en politiepersoneel ter beschikking te stellen.
het vrijmaken van voldoende financiële en operationele middelen;
een goede synergie tussen verschillende "pijlers" van een missie;
de goede interactie tussen de PKO en de andere actoren op het terrein, bijvoorbeeld regionale missies, en internationale troepen zoals EU-missies, andere spelers van de VN, enzovoort;
de bijdrage die de PKO leveren aan onze ruimere diplomatieke doelstellingen, zoals eerbiediging van de mensenrechten en het internationaal humanitair recht, de bescherming van kinderen in conflicten en de overgang naar samenlevingen waar vrede heerst.

België ondersteunt eveneens de ‘Action for Peacekeeping’ (A4P) die Secretaris-generaal António Guterres in 2018 in het leven riep om de vredeshandhaving van de Verenigde Naties efficiënter te maken en af te stemmen op de nieuwe situaties op het terrein.

U vindt hier meer informatie over vredeshandhavende missies.

In NAVO-verband

Meer informatie over de vredesoperaties in NAVO-verband vindt u op de officiële website van de NAVO.

In EU-verband

Meer informatie over de vredesoperaties in EU-verband vindt u op de officiële website van de Europese dienst voor extern optreden (European External Action Service of EEAS).