Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire hulp

U heeft ongetwijfeld al gehoord over ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp. Iedere burger draagt hier rechtstreeks of onrechtstreeks aan bij: via belastingen, initiatieven uit de private sector, vrijwilligerswerk of door giften te doen ten voordele van liefdadigheidsorganisaties. We werpen een blik op de ontwikkelingssamenwerking, de doeltreffendheid ervan en het geleverde werk.

U heeft ongetwijfeld al gehoord over ontwikkelingssamenwerking. Maar weet u ook waar dat precies over gaat?

De belangrijkste doelstelling van de Belgische ontwikkelingssamenwerking is een duurzame menselijke ontwikkeling. Dat houdt onder meer in dat er gestreden wordt tegen armoede door partnerschappen op poten te zetten alsook door relevante ontwikkelingscriteria te volgen.

De ontwikkelingssamenwerking moet de Belgische burgers ook sensibiliseren en informeren over het samenwerkingsbeleid en de gezamenlijke visie op de Noord-Zuidsolidariteit versterken.

Wij stellen iedere dag alles in het werk om deze doelstelling te bereiken en u helpt ons daarbij. Iedere burger draagt immers bij tot de ontwikkelingssamenwerking: via belastingen, initiatieven uit de private sector, vrijwilligerswerk, door giften te doen ten voordele van liefdadigheidsorganisaties of door burgerinitiatieven te nemen die de internationale solidariteit ten goede komen.


Overzicht van de Belgische ontwikkelingssamenwerking

Voor België betekent ontwikkelingssamenwerking een bijdrage tot een gelijke, duurzame en rechtvaardige wereld waarin iedereen in vrede, veiligheid, vrijheid en zonder armoede leeft.

Daarvoor sluiten wij ons aan bij de internationale ontwikkelingsagenda en de doelstellingen rond duurzame menselijke ontwikkeling, steeds in overeenstemming met de Europese consensus op het vlak van humanitaire hulp en de Good Humanitarian Donorship (GHD).

Om de doelstellingen omtrent duurzame menselijke ontwikkeling te bereiken, voert de Belgische samenwerking acties uit die de lokale initiatieven ondersteunen, steeds met het oog op:

  • duurzame en inclusieve economische welvaart
  • de verbetering van de levensomstandigheden van de bevolking in de partnerlanden
  • de uitroeiing van armoede, sociale uitsluiting en ongelijkheid

Globale doelstelling: de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling

De samenwerking kadert in de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling van de Verenigde Naties, zoals vastgelegd in de Agenda 2030.

Dit is een globaal en universeel programma voor duurzame ontwikkeling. Zowel in het Noorden als in het Zuiden zijn de overheidsinstanties, de samenleving, de institutionele actoren en de private sector actief betrokken om deze doelstellingen te verwezenlijken.

De Belgische samenwerking is ook actief in België zelf om wereldburgerschap te bevorderen. Heel wat uitdagingen vinden immers hun oorsprong in de rijke landen: klimaatverandering, socio-economische ongelijkheid of consumptiepatronen die ook niet te onderschatten gevolgen hebben voor de rest van de wereld.

Het is belangrijk dat Belgische burgers deze onderlinge afhankelijkheden begrijpen. Zo kunnen ze, zowel individueel als collectief, op een geïnformeerde, respectvolle en duurzame manier keuzes maken en handelen.
 

Overzicht van de humanitaire hulp

De humanitaire hulp heeft als doelstelling om een antwoord te bieden op de dringende noden tijdens humanitaire crises. Het doel van de humanitaire hulp is om:

  • levens te beschermen
  • menselijk lijden te voorkomen en te verlichten
  • de menselijke waardigheid te waarborgen

De humanitaire acties gebeuren steeds in functie van één belangrijke factor: de behoefte. Telkens er een behoefte blijkt te zijn en wanneer lokale overheden en actoren niet in de mogelijkheid zijn om te reageren, dan treedt de humanitaire hulp in werking.

Er wordt voortdurend nagedacht over manieren om het humanitaire systeem te verbeteren en doeltreffender te maken  - en België neemt deel aan die denkoefening.

Ontdek hoe België actief is op het vlak van humanitaire hulp.
 

Waarom in actie komen voor de ontwikkeling van andere landen?

Omdat we allemaal deel uitmaken van dezelfde gemeenschap.

Ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp zijn morele plichten en de uiting van de universele waarde van solidariteit tussen volkeren.

De mensen die het slachtoffer zijn van gewapende conflicten, natuurrampen of gezondheidscrises hebben vaak niet de middelen om hieraan te ontsnappen.

Onze solidariteit en onze menselijkheid komen tot uiting doordat we humanitaire hulp aanbieden, levens beschermen en de waardigheid van deze mensen waarborgen.

Omdat we in een geglobaliseerde wereld leven

Ons gedrag en ons beleid hangen nauw samen met de hulpbronnen uit de hele wereld. Een beslissing die we vandaag in België nemen, heeft een invloed op de levens van andere mensen en levende wezens, zelfs aan de andere kant van de wereld.

De klimaatverandering, gezondheidscrises en conflicten kennen geen grenzen. Door oorlogen, extreme armoede en klimaatcrises moeten mannen, vrouwen en kinderen vluchten naar gebieden waar de risico’s kleiner en de opportuniteiten groter zijn.

Er moet een globaal antwoord komen, zowel in het Noorden als in het Zuiden, zodat ieder mens uitzicht heeft op een waardig leven met toekomstperspectieven.

Omdat wij onze plaats hebben binnen de internationale gemeenschap.

België heeft altijd een prominente rol gespeeld binnen de internationale instellingen, als stichtend land van de EU en als belangrijke speler bij de oprichting van de Verenigde Naties. Het is ook daarom dat wij sterk inzetten op multilaterale samenwerking en op echte partnerschappen met het oog op een rechtvaardigere wereld.

Zo wordt het grootste deel van onze hulp verleend door multilaterale kanalen zoals de EU, de ontwikkelingsbanken en de VN.

Omdat de overheid het goede voorbeeld moet geven.

De overheid stelt de regelgeving op, onder meer op het vlak van goede praktijken, integriteit en gelijke behandeling. Deze regels moeten eerst en vooral intern worden toegepast, voordat deze kunnen worden opgelegd aan alle partners van de Belgische samenwerking. Om eventuele problemen snel op te lossen, zijn waakzaamheid en transparantie uiterst belangrijk.

Ook verantwoording en transparantie zijn cruciaal. Daarom publiceert de Belgische samenwerking regelmatig de resultaten van de activiteiten en onderhouden we open databanken over onze financieringen.

Omdat onze geschiedenis ons hiertoe uitnodigt.

Ons koloniaal verleden heeft zowel onze samenleving als de gekoloniseerde landen op een fundamentele manier beïnvloed. Er zijn niet te onderschatten geopolitieke gevolgen die tot op vandaag blijven nazinderen. Ons land kiest ervoor om dit verleden te erkennen, herdenken en proberen recht te zetten.
 

Programma's die aangepast zijn aan de lokale noden

Onze samenwerkingsprogramma’s worden opgemaakt naargelang de noden, de prioriteiten en het beleid van de lokale bevolking, die kunnen worden vertegenwoordigd door de overheid, de burgerorganisaties, of de lokale overheden, enz.

Een gezamenlijke inspanning

Er zijn heel wat domeinen die een grote invloed uitoefenen op duurzame menselijke ontwikkeling. Denk maar aan de diplomatie, de handel, de landbouw, de migratie, het milieu of de veiligheid.

Het is dus belangrijk voor de Belgische samenwerking om toe te zien op een coherent Belgisch beleid op de verschillende politieke niveaus. Er is immers een gezamenlijke doelstelling: duurzame ontwikkeling.
 

Hoe maken we de ontwikkelingssamenwerking doeltreffend?

Ontwikkelingssamenwerking is pas doeltreffend wanneer die gebaseerd is op de ontwikkelingsplannen en dynamieken van de betrokken actoren en landen zelf. De ontwikkelingssamenwerking moet:

  • focussen op resultaten
  • steunen op duurzame partnerships
  • transparant en voorspelbaar zijn

Met het oog op meer doeltreffendheid, houden de financiële beslissingsprocessen rekening met de synergie, de complementariteit en de coördinatie tussen de donoren, op Europees en internationaal niveau.

Indien we de ontwikkelingssamenwerking doeltreffender willen maken, dan moeten alle geledingen van de samenleving hieraan deelnemen. Naast de overheid, spelen het maatschappelijke middenveld en de private sector ook een belangrijke rol.

Tenslotte is er een meer strategische aanpak nodig om de nieuwe uitdaging rond humanitaire hulp het hoofd te bieden en de impact te vergroten