Het principe R2P (Responsibility to Protect) bestaat 15 jaar

Vandaag vindt in de marge van de High Level Meeting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de virtuele ministeriële bijeenkomst over R2P – de Responsibility to Protect - plaats.

Deze ministeriële bijeenkomst vindt dit jaar niet enkel plaats in het kader van de 75^ste verjaardag van de Verenigde Naties maar ook naar aanleiding van de 15^de verjaardag van de aanneming van het beginsel van R2P en de verbintenissen die de VN-lidstaten in dit verband zijn aangegaan tijdens de Wereldtop van 2005.

Als niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad heeft België de voorbije 2 jaren er steeds voor geijverd om de preventie van grove misdaden op de agenda van de Raad te plaatsen en om de bescherming van burgers, in het bijzonder de bescherming van vrouwen tegen seksueel geweld en de bescherming van kinderen in gewapende conflicten, in de resoluties op te nemen.

R2P vindt zijn oorsprong in de jaren ’90, toen er in de VN, in navolging van de genocide in Rwanda en de humanitaire interventie in Kosovo, een debat ontstond tussen voorstanders van een recht op humanitaire interventie versus zij die vonden dat een dergelijke interventie een grove schending uitmaakte van de nationale soevereiniteit. Uiteindelijk werd tijdens de Wereldtop van 2005 het principe van de verantwoordelijkheid van Staten om personen te beschermen tegen grove misdaden - zijnde genocide, misdaden tegen de mensheid, oorlogsmisdaden en etnische zuiveringen - unaniem aangenomen.

Als we nu, na 15 jaar, de balans opmaken kunnen we stellen dat er wereldwijd al heel wat vooruitgang werd geboekt inzake de preventie van en de reactie op die meest grove misdaden, maar er liggen helaas nog vele uitdagingen voor ons.

De Ministeriële bijeenkomst van vandaag is opnieuw een gelegenheid voor de VN-lidstaten om hun engagement inzake de bescherming van bevolkingen tegen massale wreedheden te bevestigen en om te identificeren hoe de VN haar daadkracht in dit verband kan versterken. Ons land zal zich - ook na haar lidmaatschap van de VNVR - blijven inzetten om R2P op de agenda van de VN te houden.