Benelux-verklaring over de opschorting van de werking van het CSE-Verdrag

Het Verdrag inzake Conventionele Strijdkrachten in Europa (CSE-Verdrag) is een belangrijk onderdeel van de Europese wapenbeheersingsarchitectuur en voorziet in limieten op conventionele zware wapens, gecombineerd met een regime van notificatie en verificatie. Het Verdrag werd in 1990 gesloten tussen de toenmalige NAVO-lidstaten en de voormalige Warschaupact-leden. Ook landen zoals Moldavië, Oekraïne, Georgië, Azerbeidzjan, Armenië en Kazachstan zijn verdragspartij bij het CSE-Verdrag. In juni 2023 heeft Rusland te kennen gegeven zich definitief te zullen terugtrekken uit het Verdrag. Deze terugtrekking zal ingaan op 07 november 2023. De terugtrekking door Rusland uit dit Verdrag is voor de NAVO-bondgenoten die CSE-verdragspartij zijn, en dus eveneens voor de Benelux-landen, een reden om ook hun positie ten opzichte van dit Verdrag te wijzigen. België bevestigt zijn bereidwilligheid om de bestaande wapenbeheersingsarchitectuur zoveel mogelijk te behouden. Hieronder vindt u een gezamenlijke Benelux-verklaring:

België, Nederland en Luxemburg veroordelen het besluit van Rusland om zich terug te trekken uit het Verdrag inzake Conventionele Strijdkrachten in Europa (CSE-Verdrag), een hoeksteen van de Europese veiligheidsarchitectuur. De Russische terugtrekking komt op een moment dat Rusland een niet-uitgelokte, illegale en niet te rechtvaardigen agressieoorlog voert tegen Oekraïne. Deze Russische acties leiden wederom tot een verdere verslechtering van de bredere veiligheidsarchitectuur in Europa.

Het CSE-Verdrag is een belangrijk juridisch bindend instrument dat bijdraagt aan transparantie, veiligheid, stabiliteit, en wederzijds vertrouwen in de Euro-Atlantische zone, indien het door alle verdragspartijen wordt geïmplementeerd. Wederkerigheid is een essentieel onderdeel van dit Verdrag. We kunnen geen situatie accepteren waarin de NAVO-Bondgenoten zich blijven inzetten voor de implementatie van het Verdrag, terwijl Rusland er zich uit heeft teruggetrokken.

België, Nederland en Luxemburg hebben daarom, samen met andere geallieerde verdragspartijen, besloten om de werking van het CSE-Verdrag op te schorten, in overeenstemming met het internationaal recht. Deze opschorting is omkeerbaar en is gericht op het behoud van de huidige wapenbeheersingsarchitectuur. Samen met andere NAVO-Bondgenoten zullen we blijven overleggen over de implicaties van de huidige veiligheidsomgeving.

De drie Benelux-landen blijven zich vastberaden inzetten voor conventionele wapenbeheersing als een sleutelelement voor Euro-Atlantische veiligheid, gebaseerd op basisprincipes zoals wederkerigheid, transparantie en de instemming van het gastland. Via het ‘Benelux Arms Control Agency’ zullen we maatregelen blijven nemen, samen met staten in de Euro-Atlantische zone die deze basisprincipes delen, om militaire risico’s te verminderen.