Het beleid van België binnen de EU

In het kort

In een eengemaakte markt zonder binnengrenzen kunnen EU-burgers studeren, wonen, winkelen, werken en met pensioen gaan in elk willekeurig EU-land en hebben zij toegang tot producten die afkomstig zijn uit heel Europa. Daarvoor dient het vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen binnen een eengemaakte Europese interne markt.

De Europese wetgeving streeft voorts naar duurzame groei door middel van de overschakeling naar een koolstofneutrale economie en een bredere en meer geïntegreerde visie van de interne markt, die beter aansluit bij het industriële beleid en het handelsbeleid.

In lijn met de Strategische Agenda 2024-2029 en in antwoord op de uitdagingen beschreven in de rapporten van Enrico Letta en Mario Draghi zal de Europese Unie grotere inspanningen leveren om het concurrentievermogen van de Unie te verhogen, de economische weerbaarheid te versterken, de industriële heropleving te verzekeren, het volle potentieel van de eengemaakte markt te benutten en zowel intern als extern een gelijk speelveld te garanderen.

Doelstellingen voor België

Het uitbreken van de crisis als gevolg van de COVID-19-pandemie en de Russische agressie tegen Oekraïne hebben aangetoond dat, naast de reflexen van sommige lidstaten (grenscontroles of verbod op de uitvoer van kritieke goederen, ...), de vooruitgang op het vlak van de goede werking van de interne markt bijzonder wankel blijft en dat het wenselijk is dat de Commissie een actieve rol als hoeder van het Verdrag opneemt bij het toezicht op en de handhaving van de bestaande instrumenten om verdere functiestoornissen in de toekomst te voorkomen en zo de fundamenten van de interne markt te vrijwaren. Er moet dan ook worden ingezet op het herstel, de veerkracht en de open strategische autonomie van de EU om de interne markt meer weerbaar te maken voor eventuele toekomstige crises, zowel op vlak van gezondheid als in andere domeinen (bv. cyberbeveiliging).

Voor België is het inderdaad van essentieel belang dat het vrije verkeer en de vrije toegang tot goederen en diensten worden gewaarborgd door middel van een interne markt zonder belemmeringen. Daarom blijft België streven naar een maximale harmonisering van de regels omdat die gemakkelijker te realiseren is. Een logisch gevolg daarvan is dat de wetgevingskwaliteit moet worden gewaarborgd door middel van een wetgeving die flexibel is en geen overdreven administratieve lasten met zich meebrengt, zonder het belang van het bevorderen van de interne markt in termen van zichtbaarheid voor de burger (het befaamde "acquis communautaire") uit het oog te verliezen.

Vandaar dat België voorstander is van een verdere verdieping van de interne markt als motor voor groei en werkgelegenheid, met onder meer een geleidelijke economische, fiscale en sociale convergentie (bestrijding van sociale dumping). We moeten de interne markt laten versmelten met de digitale markt, met de komst van een data-economie en de groene transitie.

België pleit voor een Europese industriële strategie en voor de versterking van het concurrentievermogen van de EU op wereldniveau, met name door middel van integratie en diversificatie in Europese en mondiale waardeketens. In die context krijgt het begrip strategische autonomie meer momentum in het Europese debat en moet dit verder worden ontwikkeld; het mag in geen geval worden vertaald naar een of andere vorm van protectionisme.

Enkele van de prioritaire thema's voor België zijn een beter geïntegreerde dienstenmarkt, de groei van kmo's/start-ups, de digitale economie (data) en de opkomst van nieuwe technologieën (artificiële intelligentie, ...). België volgt de volgende thema's in verband met de digitale en groene agenda's nauwgezet op: de circulaire economie, de Important Projects of Common European Interest (IPCEI), de toekomst van de interne markt, Europese wetgeving in verband met kritieke grondstoffen, economische veiligheid, strategische technologieën, en ten slotte de transitie naar een netto-nul industrie.