Landen

Meer dan de helft van de Senegalese bevolking woont op het platteland en de bevolking is zeer ongelijk gespreid over de regio's.

Senegal is van oudsher een gastland voor bevolkingsgroepen van diverse afkomst. De internationale emigratie (het eigen land verlaten om zich in een ander land te vestigen) vanuit Senegal staat opnieuw in de belangstelling. Ze wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door zuid-zuidstromen, die vooral naar de landen van de West-Afrikaanse subregio lopen, en zuid-noordstromen richting de geïndustrialiseerde landen van Europa en Noord-Amerika.

Senegal boekt al zes jaar op rij een groeipercentage van meer dan 5%. De bevolking voelt de verwachte effecten van die economische groei echter niet, behalve dan wie werkzaam is in de openbare en klassieke private sector en zij die in de perifere gebieden wonen.

Het grootste deel van de macro-economische groei wordt aangedreven door grote buitenlandse bedrijven in de dienstensector (ICT, enz.). De overgrote meerderheid van de Senegalezen werkt niet in die sectoren en plukt daardoor de vruchten van de groei niet (afgezien van de herverdeling). Het aantal armen neemt in absolute cijfers ook sterk toe, waardoor de ongelijkheid ten nadele van de plattelandsgebieden en voorsteden nog wordt versterkt. De COVID-19-pandemie heeft die tendens nog versterkt.

De Belgische ontwikkelingssamenwerking gebeurt via verschillende wegen:

• Gouvernementele ontwikkelingssamenwerking
• Niet-gouvermentele samenwerking
• Multilaterale ontwikkelingssamenwerking

Ook is er:

• Humanitaire hulp

De Belgische gouvernementele ontwikkelingssamenwerking in Senegal streeft ernaar de levensomstandigheden van de Senegalese bevolking te verbeteren , aan de hand vanpartnerschappen met de overheidsinstellingen in het land.

De regio van het "aardnotenbekken" (Kaolack, Kaffrine, Diourbel en Fatick), waar de activiteiten van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in Senegal geconcentreerd zijn, is een van de regio's die het zwaarst getroffen is door armoede. Sinds 2009 is de Belgische ontwikkelingssamenwerking ook aanwezig in de aangrenzende regio van Thiès.

Een van de belangrijkste doelstellingen van het huidige gouvernementele samenwerkingsprogramma met Senegal is het bevorderen van duurzaam ondernemerschap en het scheppen van waardige banen. Het gaat om twee nauw interventies die nauw met elkaar verbonden zijn: steun voor de totstandbrenging van een moderne, concurrerende en duurzame agro-industriële infrastructuur en steun voor de versterking van het financiële, technische, menselijke en sociale kapitaal van de bedrijven. Beide interventies beogen onder meer de ontwikkeling van het ondernemersweefsel rond de agrovoedingssector en (aanverwante) diensten, door onder meer de oprichting van twee industrieparken die zijn uitgerust met infrastructuur en basisdiensten.

De Belgische gouvernementele samenwerking is ook aanwezig op het gebied van gezondheid, en meer bepaald de gezondheid van vrouwen, pasgeborenen, kinderen en adolescenten, en omvat ook een component ter bestrijding van gendergebaseerd geweld.

Tot slot maakt ook de ontwikkeling van opleidingen, studies en expertise deel uit van die doelstellingen.

De organisaties uit de civiele maatschappij spelen een sleutelrol in Senegal en worden zonder meer erkend als partners van de staat. Hun ontwikkeling staat echter almaar meer op losse schroeven door de rijzende twijfels over de kwaliteit en doeltreffendheid van hun optreden, en doordat de vrijheid van meningsuiting, vergadering en vereniging steeds sterker aan banden wordt gelegd.

De Senegalese civiele maatschappij is een van de meest actieve in West-Afrika.

Het stelt inclusiviteit centraal, volgens het beginsel "leave no-one behind".

De Belgische actoren van de Belgische niet-gouvernementele samenwerking (ANGS) sondersteunen die inspanningen door hun gemeenschappelijke doelstellingen:

• Bevordering van veerkrachtige gebieden, goed lokaal bestuur, eerbiediging van de mensenrechten en inspraak van de burgers bij een lokaal duurzaamheidsbeleid
• Een duurzame voedselaanpak in onze interventiegebieden bevorderen via de AET (agro-ecologische transitie) en de ontwikkeling van inclusieve markten voor producten uit die gebieden
• Zorgen voor inclusief kwaliteitsonderwijs en de sociale, economische en ondernemersdynamiek stimuleren teneinde de werkgelegenheidskansen te vergroten en de inclusieve en duurzame ontwikkeling van de samenleving te bevorderen
• Anticiperen op en voorkomen van gezondheidsrisico's: door een multidisciplinaire aanpak kunnen bevolkingsgroepen anticiperen op gezondheidsrisico's en ze voorkomen, in combinatie met een responsief, toegankelijk en efficiënt gezondheidsstelsel, in een gezonde omgeving

Het GSK operationeel maken als een kader voor harmonisatie, krachtenbundeling, het creëren van synergieën en wederzijds leren

Er zijn organisaties actief in verscheidene domeinen:

• milieu,
• gezondheid,
• governance,
• mensenrechten,
• cultuur,
• onderwijs,
• wetenschappelijk onderzoek en
• landbouw.

Er wordt binnen deze programma’s ook nauw samengewerkt met lokale Senegalese organisaties, zowel civiele maatschappij organisaties als overheidsinstellingen. Hun voornaamste doelstelling is de versterking van de civiele maatschappij om de ongelijkheden te verminderen.

Om de ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken werkt België, samen met andere donoren zoals de Europese Unie en de Wereldbank, mee aan multilaterale programma’s op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs, leefmilieu, humanitaire hulp en bestuur (verkiezingen, justitie).

België hanteert in de multilaterale samenwerking het principe van de “core funding” waarbij een bijdrage wordt geleverd tot de algemene middelen van de multilaterale partnerorganisaties.

Er zijn de voorbije jaren verschillende initiatieven genomen op het vlak van de private sector.  

België draagt bij aan een programma voor de bestrijding van klimaatverandering dat door het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) wordt uitgevoerd in de regio van Fatick en aan een programma voor opleiding en beroepsinschakeling dat wordt uitgevoerd door de Luxemburgse Coöperatie. Overigens kent ons land beurzen toe om de capaciteit te versterken van de Senegalese partnerinstellingen.